حذف زیرپوستی یارانه نان

سخنگوی دولت در تازه‌ترین اظهارات خود تاکید کرده که یارانه نان قطع نمی‌شود اما دیگر در کوچه و خیابان‌های پایتخت، کمتر نانوایی دولتی را می‌توان دید و این بساط نانوایی‌های آزادپز است که گسترده‌تر شده است.

چند وقتی هست که دولت تصمیم گرفته یارانه‌ای که به گندم، آرد و نان پرداخت می‌کرده را به شدت کاهش دهد و منابع مالی آن را در بخش‌های دیگر اقتصاد و بودجه کشور به کار بندد؛ به خاطر همین اگر به یکباره تصمیم می‌گرفت یارانه نقدی نان را کاهش دهد یا قیمت نان را با مصوبه خود، گران کند، به طور قطع ممکن بود نارضایتی مردم را در پی داشته باشد.

بر همین اساس به این نتیجه رسید که با اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت بخشی از آرد نانوایان را قطع کرده و آنها را از سمت نانوایی دولتی، به سمت نانوایی خصوصی یا همان آزادپزها هدایت کند.
به همین دلیل در گام اول دولت اعلام کرد حداکثر ۲۰ درصد نانوایی‌ها آزادپز می‌شوند و مابقی همچنان باید تحت نظارت دولت و با دریافت آرد دولتی به کار خود ادامه دهند.

قیمت به کنجد بستگی دارد

اما موضوع از آنجا شروع شد که بسیاری از نانوایی‌ها تمایل پیدا کردند که نان را به صورت آزاد بپزند، آرد آزاد بخرند و خود هم قیمت‌گذاری نان‌شان را به عهده بگیرند؛ آن هم با اندکی کم و زیاد کردن کنجد.
البته اتحادیه نانوایان برای نان‌های آزادپز با هماهنگی دولت، سقف قیمتی تعیین کرد و قیمت هر قرص نان سنگک که عمده مصرف مردم است، به صورت آزادپز در تهران ۱۳۰۰ تومان تعیین شد.

در همین رابطه محمدرضا نظرنژاد، رییس اتحادیه نانوایان سنگکی به مهر گفت: قیمت هر قرص نان سنگک بنا به درخواست مشتری مبنی بر استفاده از کنجد تغییر می‌یابد به نحوی که اگر نان یک رو کنجد، پخت شود، به قیمت ۱۵۰۰ تومان، دو رو کنجد با وزن چانه ۵۵۰ گرم، دو هزار تومان و هر کیلوگرم نان سنگک ساده سه هزار تومان در سال ۹۴ عرضه می‌شود.

وی البته بر این نکته هم تاکید کرده که هیچ نانوایی حق ندارد به زور نان کنجدی را به بهانه افزایش قیمت، در اختیار مشتری بگذارد بلکه مشتری خود باید متقاضی دریافت نان کنجددار باشد در حالی که هم‌اکنون این گونه نیست و گشت و گذاری در میان نانوایی‌های آزادپز نشانگر این است که برخی نانوایان، نانی غیر از نان کنجدی پخت نمی‌کنند.

نظرنژاد این را هم تاکید کرده که برنامه دولت برای نان در سال ۹۴، حرکت به سمت آزادسازی قیمت است، این در حالی است که در سال ۹۳ بالغ بر ۲۰ درصد از نانوایی‌ها آزادپز شده‌اند و در نان سنگک، تعداد نانوایان آزادپز بیش از ۲۰ درصد بوده است، البته مردم هم راضی بودند چراکه کیفیت نان افزایش یافته است.

او چندی پیش هم اعلام کرده بود که قرار است در اردیبهشت و خرداد، میزان نانوایان آزادپز به ۶۰ درصد برسد و بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود در سال ۹۴، به طور کامل قیمت نان آزادسازی شود.
وی اظهار داشت: امسال قیمت نان با توجه به بالا رفتن دستمزدها و نرخ حامل‌های انرژی، باید بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یابد اما هنوز دولت تصمیمی برای افزایش قیمت نان در سال ۹۴ نگرفته و تاکنون جلسه‌ای نیز برگزار نشده اما سیاست کلی دولت، حرکت به سمت آزادسازی قیمت نان است.

خداحافظی با یارانه نان

اما پای دیگر داستان محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت است که به تازگی اعلام کرده دولت قصد ندارد یارانه نقدی نان را قطع کند در حالی که حذف بی‌سروصدای ۱۱ هزار میلیارد تومان یارانه نان با گسترده‌تر شدن بساط نانوایی‌های آزادپز و از گردونه خارج شدن نانوایی‌های دولتی آغاز شده است.
در این میان اگرچه دولت اعلام می‌کند میانگین نانوایی‌هایی که آزادپز می‌شوند، تنها ۲۰ درصد در سال گذشته و ۲۰ درصد در سال‌جاری است اما این حذف در کل کشور اتفاق می‌افتد و بنابراین ممکن است سهم یک استان بیشتر و سهم استانی دیگر کمتر باشد، همان‌طور که هم‌اکنون در پایتخت و حتی کلانشهرها، کمتر نانوایی دولتی را می‌توان یافت.

به اعتقاد نانوایان دولت اجباری برای آزادپز شدن آنها ندارد اما پخت نان آزادپز صرفه اقتصادی بیشتری برایشان دارد. از سوی دیگر چون نان کیفیت بالاتری می‌یابد، مشتریانش هم بیشتر می‌شود. به گفته آنها، البته از تعداد مشتریان خرید نان برخی از آنها از زمانی که آزادپز شده‌اند کمتر شده است چراکه واقعا برخی از مردم قدرت خرید سابق را ندارند که حتی گرانی چندصد تومانی نان برای‌شان مهم نباشد.

بنابراین به نظر می‌رسد دولت به صورت کاملا بی‌سروصدا قصد دارد یارانه نان را حذف کند، البته ممکن است مدتی به پرداخت یارانه نقدی نان در کنار سایر یارانه‌ها هم ادامه دهد اما با این روندی که در پیش گرفته شده به نظر نمی‌رسد پرداخت یارانه نقدی نان هم دوام زیادی داشته باشد، یا حداقل نان‌های دولتی با قدرت و قوت قبل پخته شده و به دست مردم داده شود.