ارشاد مجوز مي‌دهد حوزه هنري اكران نمي‌كند

به تازگی نیز فیلم «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم در لیست سیاه حوزه‌هنری قرار گرفته است.این نوع موضع‌گیری حوزه هنری از بهار سال 91 آغاز شد و طی بیانیه‌ای اعلام شد که فیلم‌های غیرارزشی، مسئله‌دار و فیلم‌هایی که از خطوط قرمز رد شده‌اند را مطابق تشخیص کارشناسان خود نمایش نخواهد داد. با توجه به این گفته، این سوال ها پیش مي‌آید که فیلمی مثل «قصه ها» که بخشی از واقعیت جامعه ایران را به تصویر مي‌کشد چگونه خط قرمز عفت عمومی را رد کرده؟ و اصلا خط قرمز عفت عمومی چیست و شامل چه مواردی مي‌شود؟ فیلمی که از وزارت فرهنگ مجوز تولید مي‌گیرد چگونه مي‌تواند مطمئن باشد که اکران موفقی حداقل از نظر تعداد سالن‌های سینماخواهد داشت؟ و در نهایت چرا این همه نهاد تصمیم گیری برای سینمای ایران وجود دارد؟
وزارت فرهنگ، سازمان سینمایی، حوزه هنری، مجلس شورای اسلامی، گروه‌های فشار و … از نهادهایی هستند که مي‌توانند در اکران یک فیلم نقش موثر داشته باشند.وجود مدیریت‌های فراوان برای سینمای ایران، سردرگمی زیادی را در بین سینماگران به وجود آورده به طوری که باعث شده تا اکثر فیلمسازان برای اینکه فیلم شان به هر روشی اکران شود به سمت فیلم‌های منفعل و بی خاصیت روی آورند که این خود یکی از دلایل اصلی دلسردی مخاطبان از سینمای ایران است.
اما همیشه هم همین‌طور نیست و گاهی روي برگرداندن حوزه هنری از فیلمی باعث استقبال مردم از آن فیلم خواهد شد، فیلم «من مادر هستم» ساخته فریدون جیرانی، آذر ماه سال 91 اکران شد. این فیلم در لیست فیلم‌های تحریمی بود اما استقبال عمومی از این فیلم بالا بود چنان‌که رکورد بیشترین فروش روزانه یک فیلم غیر‌کمدی را که قبلاً در اختیار« جدایی نادر از سیمین» بود شکست و به فروش ۹۳ میلیون تومانی در يك روز با اکران در ۱۵ سالن سینما دست یافت.

این فیلم با مخالفت شدید انصار حزب‌ا… روبه رو شد. سایت یالثارات، پایگاه خبری انصار حزب‌ا…، ۱۹ مهر سال 91 در مقابل ساختمان وزارت ارشاد تجمع کرده و با مبتذل خواندن این فیلم، درخواست لغو مجوز آن و سه فیلم دیگر«من همسرش هستم»،« پل چوبی» و« برف روی کاج‌ها» را داشتند که درنهایت این امر باعث شد تا حوزه هنری هر سه فیلم را از لیست اکران خود خارج کند. اما مسئله اصلی اینجاست که اقدامات وزارت فرهنگ در دوره‌های مختلف نشان از قدرت اندک این وزارتخانه در حمایت از اهالی فرهنگ و هنر دارد.دو فیلم «گشت ارشاد» و «زندگی خصوصی» در سال 91 پس از ۶ روز اکران به دلیل مخالفت انصار حزب‌ا… توقیف شدند اما پس از مدتی علیرضا سجادپور، مدیر نظارت وارزشیابی وزارت ارشاد از اکران محدود این فیلم خبر داد و پس از این اظهار نظر نمایش فیلم در شهرستان‌ها متوقف شد ونمایش آن در تهران هم پس از چند هفته توقیف شد.

این اتفاقات و مسائل دیگری که در حوزه سینما هر چند وقت یک بار رخ مي‌دهد نشان از ضعف وزارت فرهنگ و سازمان سینمایی در حل مشکلات خود به عنوان یک نهاد مستقل دارد.سازمان سینمایی گویا قدرت لازم را برای مقابله با تصمیماتی که ازسوی گروه‌های مختلف برای سینمای ایران گرفته مي‌شود ندارد.
حجت‌ا… ایوبی، رئیس سازمان سینمایی، 5 اردیبهشت امسال در حاشیه مراسم افتتاحیه بخش بین‌الملل سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر درباره اخباری که پیرامون تحریم بعضی فیلم‌های سینمایی مانند «خانه دختر» از سوی حوزه هنری شنیده می‌شد، گفت: «تاکنون به صورت رسمی از سوی حوزه هنری اعلام موضع نشده و خبرهایی که شنیده می‌شود در حد شایعه است.او گفته بود: اتفاقاتی که پیش از این در این زمینه افتاده مربوط به گذشته است. اتفاق جدیدی رخ نداده».
این گونه صحبت ها نشان از اختلاف نظر فراوان میان مدیران و تصمیم گیرندگان سینمای ایران دارد.
اعتراضات سینماگران راه به جایی نمی برد
تحریم‌های حوزه هنری همزمان با ماجرای انحلال خانه سینما رخ داد و میان شورای صنفی نمایش و حوزه هنری اختلاف شدیدی ایجاد کرد.شورای صنفی نمایش در پاسخ به تحریم‌ها، از صدور اجازه نمایش برخی فیلم‌ها مانند فیلم پرفروش «کلاه‌قرمزی و بچه‌ننه» در سینماهای متعلق به حوزه هنری خودداری کرد.
انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینمای ایران نیز در اقدامی متقابل اعلام کرد که دفا‌تر پخش فیلم بخش خصوصی، حوزه هنری را تحریم کرده‌اند و به سینماهای آن فیلمی ارائه نمی‌کنند. به گزارش ایسکانیوز، کانون کارگردانان ایران دیگر نهاد صنفی بود که به «کج سلیقگی مسئولان سینمایی و پاره‌ای اغراض شخصی» اعتراض کرد.همچنین کارگردانان و تهیه‌کنندگان ۶ فیلم تحریم‌شده یعنی غلامرضا موسوی، فریدون جیرانی، مصطفی و مرتضی شایسته، عبدالرضا کاهانی، علی سرتیپی، مهدی کرم‌پور، مانی حقیقی و پیمان معادی در نشستی مشترک اقدامات حوزه هنری را محکوم کردند.
اما آیا این امر باعث شد تا حوزه هنری از مواضع خود کوتاه بیاید؟ جواب سوال این است:نه، چون امسال سازمان حوزه هنری تنها در سه ماهه اول سال سه فیلم را در لیست فیلم‌های تحریمی خود قرار داده است.
فهرست فیلم‌های تحریم‌شده توسط حوزه هنری شامل فیلم‌هایی است که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز ساخت و اکران دریافت‌کرده‌اند اما حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی آن‌ها را یک‌جانبه تحریم كرده و از نمایش آن‌ها در سینماهای زیرمجموعه خود که بخش قابل توجهی از سالن‌های سینمای کشور هستند خودداری کرده‌است.