كودكان بيش از باور ما مي فهمند

علي روستايي
نتیجه آخرین تحقیقات  نشان می‌دهد که دربالا طبقه این فسقلی‌ها، بیش از آنی می‌گذرد که ما تاکنون حدس می‌زدیم.
مغز نوزادان با سرعتی باور نکردنی رشد می‌كند. تنها در سال اول تولد اندازه مغز آنها دو برابر افزایش پیدا می‌کند. در چهار سال آینده، حجم مغز آنان به اندازه یک انسان بالغ است.

برای یادگیری و رشد فکری مغز کودک 1000 تریلیون سیناپس (ارتباط بین سلول‌های مغزی) تولید می‌كند که دو برابر اندازه سیناپس تولید شده در مغز یک انسان بالغ است.
آنها از ۱۰ ماهگی متوجه رفتار اطرافیان‌شان می‌شوند و حتی با دیدن کارتون‌های مختلف، می‌توانند بفهمند که نقش اصلی کارتون کیست و چه کسی باید در رفتار و گفتار، تابع چه کسی باشد.  به عبارت ساده‌تر، بچه‌ها از ۱۰ ماهگی به بعد متوجه رئیس و مرئوس بودن آدم‌های حقیقی دور و برشان یا شخصیت‌های مجازی کارتون‌هایی که می‌بینند، می‌شوند و حتی این را درک می‌کنند که بزرگ‌ترها به نوعی رئیس کوچک‌ترها هستند.
پس دريافتيم كه سطح درك، در كودكان بيشتر از آن است كه ما تصور مي‌كنيم. بنابراين بهتر است در حضور آنها مسائلي را مطرح نكنيم كه شنيدنش بر آنها اثرات سوء و مخربي برجاي مي‌گذارد.
حتما برايتان پيش آمده كه جلوي تلويزيون بنشينيد و به ديدن و شنيدن اخبار گوناگون بپردازيد. در ضمن كودكي هم  در كنارتان مشغول بازي باشد و پيش آمده كه خبرهاي در حال پخش حاوي گزارشات  حوادث و مرگ و مير باشد و شما با اين تصور كه كودك بازي مي‌كند و نمي‌فهمد با خيال راحت مشغول باشيد، ولي روزها بعد در كمال ناباوري ديده‌ايد كه كودك سوالات عميقي راجع به آن خبرها از شما پرسيده است؟!

يك مثال ديگر؛ ما از كودك 6ساله انتظار نداریم که نگران مسائل مالی خانواده باشد اما در حرف‌ها و رفتار آنان ديده‌ايم كه او با خود مي‌انديشد كه نکند پول پدرم تمام بشود، نکند که ما فقیر شده و دچار مشکل شویم.  اين نگراني‌ها در ذهن او  وقتي شكل گرفته‌اند كه ما با باور اين‌كه آنها متوجه نمي‌شوند درحضورشان از مشكلات مالي خانواده صحبت كرده‌ايم.  پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کودکان 15 ماهه با مشاهده تعاملات اجتماعی می‌توانند عصبانیت را تشخیص دهند و نگراني‌هاي اطرافيان را درك كنند. حالا جالب است كه  آنها حتي قادرند با استفاده از این اطلاعات عاطفی به گونه‌ای رفتار کنند که از عصبانیت بزرگسالان جلوگیری کنند.
کودکان نوپا با توانایی به کارگیری چندین راهکار عاطفی و دیداری، قادر به درک انگیزه اطرافیان خود هستند. این در حالی است که چنین توانایی‌اي برای این سن، از ديدگاه ما عملکردی دشوار محسوب می‌شد.  پس مواظب رفتار و كردار خود در حضور بچه‌ها باشيم و ديدگاه‌مان را اگر خلاف گفته‌هاي فوق بوده تغيير دهيم و توجه داشته باشيم كه تربیت وآموزش انسان در اولین قدم درخانواده شکل می‌گیرد.  اگر درخانواده روابط هریک از اعضا با دیگران دچاراختلال شود همه سیستم خانواده دچار مشکل خواهد شد.کودکی که دریک خانواده ناسازگار زندگی می‌کند بیشتر مستعد اختلال عاطفی است و تاثیر زیان‌بار بر رشد عاطفی کودک خواهد داشت.  مشاجره والدین با  یکدیگر کودکان را گوشه‌گیر، افسرده و پرخاشگر می‌کند و باعث نا امنی و اضطراب و صدمه به احساسات و عواطف آنان شده و زمینه را برای ارتکاب بزهکاری فرزندان فراهم می‌آورد. بنابراين والدين تحت هر شرايطي بايد در حضور كودكان رفتار خود را كنترل كنند.