” آيا غول مزاحمت تلفني دوباره به خواب مي رود ؟ “

 ماجراي ثبت مشخصات کاربران ايرانسل ادامه دارد
آيا غول مزاحمت تلفني دوباره به خواب مي رود؟
روزگاري دور، مزاحمت معضلي اساسي براي كاربران ايراني تلفن محسوب مي‌شد.
گزارش: عبدالله افتاده
اين مشكل آنقدر آزاردهنده بود كه به شكل‌گيري كسب و كار جديدي منجر شد؛ دستگاه‌هايي كه مي‌توانست به ردگيري مزاحمان كمك كند. اما با عرضه فناوري نمايشگر (Caller ID) و سپس ارايه رايگان آن، اين معضل از شبكه ارتباطي كشور تقريبا رخت بربست.
اما با ورود اپراتور دوم به عنوان بازيگر جديد عرصه ارتباطات كشور و ارايه سيم‌كارت‌هاي بي‌نام و نشان از سوي اين اپراتور كه در هر گوشه‌اي از شهر به راحتي و با قيمتي ناچيز قابل خريداري بود، نه تنها غول خفته مزاحمت تلفني دوباره بيدار شد، بلكه نگراني‌هايي در مورد امنيت اقتصادي و امنيتي كشور نيز پديد آمد.
تا جايي كه گفته مي‌شود 30 درصد كل قاچاق مخابراتي روي شبكه ايرانسل انجام شده و حتي مركز پژوهش‌هاي مجلس نيز گزارش مفصلي راجع به مخاطرات قاچاق مخابراتي هشدار داد.
  اولتيماتوم رگولاتوري
مزاحمت‌هاي تلفني ايرانسلي رفته رفته به سوژه گزارش‌هاي متعددي تبديل شد و اگر گشتي در وب مي‌زديد موارد متعددي در اين باره مي‌يافتيد.
اين موضوع تا جايي پيش رفت كه سازمان تنظيم مقررات براي كاهش آن دست به تهيه آيين‌نامه مزاحمت‌هاي تلفني در سال گذشته زد و با ابلاغ آن به اپراتورهاي كشور آن را لازم‌الاجرا اعلام كرد.
رييس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي نيز در آن زمان به ايرانسل فرصت داد تا پايان سال 87 تمامي سيم‌كارت‌هاي بي‌نام و نشان خود را غيرفعال كند و بسوزاند. خسروي تاكيد كرده بود كه سيم‌كارت‌هاي جديد نبايد بدون ثبت مشخصات دارنده واگذار و مشخصات دارندگان سيم‌‌كارت‌هاي قبلي نيز بايد تا پايان سال معلوم شود.
وي گفته بود: بعضي از دارندگان سيم‌كارت‌هاي بي‌نام و نشان با ارسال پيامك‌هايي به ساير مشتركان، آنان را به بهانه برنده شدن جايزه، فريب مي‌دهند و از طريق پيامك، شارژ سيم‌كارت طرف مقابل را به سيم‌كارت خود انتقال مي‌دهند.
عليرضا قلمبر دزفولي، مديرعامل شركت ايرانسل نيز در همان زمان در مصاحبه‌اي افزايش ميزان مزاحمت‌هاي تلفني را ناشي از سيم‌كارت‌هاي ايرانسل ندانست و اظهار داشت كه اين امر از زمان ورود تلفن‌هاي سيمي وجود داشته است.
به گفته وي، عدم ثبت‌نام بعضي از مشتركان در شبكه ايرانسل به اين دليل بوده كه اين اپراتور طبق پروانه بايد سه روزه سيم‌كارت را به صورت فعال به مشترك ارايه مي‌داد و به همين دليل فرصتي براي پيش ثبت‌نام و جمع‌آوري مدرك نداشته است تا در صورت تكميل مدارك، سيم‌كارت را در اختيار مشترك قرار دهد.
وي همچنين گفت: آشنا نبودن فروشندگان با سيستم فروش و فقدان زمان كافي براي هم زمان اجرا كردن همه اين موارد موجب شده است تا هنوز اطلاعات برخي از مشتركان در بانك اطلاعاتي ايرانسل ثبت نشده باشد.
  اولتيماتوم؛ يك سال بعد
ايرانسل با همين دلايل، موضوع ثبت مشخصات كاربرانش را به تاخير انداخت و مزاحمت و قاچاق مخابراتي روي شبكه اپراتور دوم روز به روز بيش‌تر جان گرفت و شايعات نيز در اين زمينه بيش از پيش به گوش مي‌رسيد.
تا اينكه بالاخره دو هفته پيش، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات در گفت‌وگويي صريح با «فناوران» با تاييد وقوع قاچاق مخابراتي روي شبكه ايرانسل (و نه توسط ايرانسل) به اپراتور دوم در زمينه ثبت مشخصات كاربرانش هشدار داد و رگولاتوري نيز بلافاصله به موضع‌گيري پرداخت.رسانه‌هاي نزديك به ايرانسل ابتدا سعي داشتند تكذيب سخنان وزير را از زبان خودش بشنوند، قلمبر دزفولي هم به جاي پاسخگويي به رسانه‌ها، به نوعي ديگر وارد عمل شد و با ارسال خبري به «ايسنا» اعلام كرد كه تمامي مشخصات ثبت شده است!
  دزفولي: همه را ثبت كرديم
دزفولي هفته گذشته در گفت و گو با ايسنا نيز پس از گذشت دو ماه از زمان مقرر در ثبت مشخصات مشتركان ايرانسل از تکميل ثبت‌نام و ثبت مشخصات تمام سيم کارت‌هاي فعال ايرانسل خبر داد.
مديرعامل ايرانسل گفت: اين موضوع از سوي ايرانسل در هفته گذشته و به صورت مکتوب به سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام شده است.
وي افزود: با اجراي اقدامات مربوطه و تکميل ثبت نام مشترکان، در حال حاضر در شبکه ايرانسل سيم کارت فعال ثبت نشده‌اي وجود ندارد.
به گفته وي، پيش از تکميل ثبت نام و وارد شدن مشخصات مالک سيم کارت خريداي شده در سيستم ايرانسل، برقراري تماس از سيم کارت‌هاي دايمي، ‌اعتباري و پيام رسان ايرانسل امکان پذير نيست.
مديرعامل ايرانسل گفت: متقاضيان خريد سيم کارت ايرانسل در هنگام نام نويسي بايد اصل شناسنامه يا کارت ملي و گذرنامه براي اتباع خارجي به همراه يک برگ کپي از آنها را همراه داشته باشند.
  رگولاتوري: مسووليت‌هاي حقوقي با اپراتور است
ايرانسل انتظار داشت، ماجرا با اعلام اين خبر پايان يابد اما حسن رضواني،‌ معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان رگولاتوري در گفت‌وگو با فناوران با اشاره به تخلفات پيشين شركت ايرانسل در خصوص ثبت مشخصات مشتركانش گفت: هفته گذشته اين شركت با ارسال نامه‌اي به رگولاتوري مدعي ثبت مشخصات تمامي سيم كارت‌هاي فعال در شبكه خود شده كه اين موضوع بايد توسط رگولاتوري بررسي شود.
وي در پاسخ به اين سوال كه با توجه به ثبت غير حضوري مشخصات مشتركان با ارسال  كپي شناسنامه يا كارت ملي به شركت ايرانسل، آيا مي‌توان به مشخصاتي كه در شبكه ايرانسل ثبت شده است اطمينان داشت، گفت: ثبت مشخصات بدون احراز هويت به هيچ عنوان از نظر رگولاتوري پذيرفتني نيست.
وي با اشاره به اينكه اگر شخصي در خصوص مزاحمت تلفني شكايت داشته باشد و پس از بررسي مشخص شود كه اپراتور مشخصات را به درستي ثبت نكرده است، تمامي مسووليت حقوقي آن متوجه اپراتور است.
  فروش سيم‌كارت‌هاي فعال ثبت نشده غيرقانوني است
رضواني همچنين با هشدار به شركت ايرانسل درباره روش ثبت نام غير حضوري مشتركان تاكيد كرد كه اپراتور دوم بايد روش ثبت مشخصات مشتركان خود را اصلاح كند.
وي در خصوص فروش سيم كارت‌هاي فعال ايرانسل كه با وجود ثبت نشدن مشخصات مالك آن قابليت دريافت تماس را دارد، توضيح داد:‌ از نظر رگولاتوري تا زماني كه مشخصات كاربر در شبكه ثبت نشود، اپراتور نبايد سيم‌كارت فعال حتي به صورت يك طرفه در اختيار مشتركان قرار دهد، چرا كه از طريق همين سيم‌كارت هم امكان سو‌استفاده وجود دارد.
  روش نادرست فروش
معاون اعمال مقررات و نظارت سازمان تنظيم مقررات درباره فروش سيم كارت‌هاي ايرانسل توسط نمايندگي‌هاي غير مجاز خارج از شبكه رسمي شركت ايرانسل گفت: با توجه به اينكه ورود رگولاتوري به جزييات و برخورد با متخلفان در اين سطح صلاح نيست و موجب برخي واكنش‌ها مي‌شود، در اين باره جلساتي را با نمايندگان اصناف داشته‌ايم كه در صورت احراز جرايمي از اين دست خود اصناف با متخلفان برخورد كنند.
رضواني خاطرنشان كرد: با توجه به اينكه احراز هويت در فروش سيم‌كارت به كاربران از اهميت بالايي برخوردار است حتما بايد سيم‌كارت توسط نمايندگان رسمي و افراد داراي صلاحيت فروخته شود كه اپراتور هم در اين باره مسوول است و نبايد سيم‌كارت را در اختيار كانال‌هاي فروش غير قانوني قرار دهد.
به گفته رضواني، شركت ايرانسل اخيرا نمايندگي فروش و پاسخگويي خود را طي فهرستي به رگولاتوي ارايه داده است كه ما هم در حال بررسي صحت موارد اعلام شده هستيم.
اما علاوه بر ثبت نشدن دقيق مشخصات متقاضي براي ثبت‌ سيم‌كارت يكي ديگر از دلايلي كه باعث افزايش مزاحمت‌هاي تلفني از طريق شبكه ايرانسل شده است، نحوه فروش سيم‌كارت‌هاي اين اپراتور است به طوري كه در اوايل ورود سيم‌كارت‌هاي اين اپراتور به بازار شاهد بوديم كه مكان‌هايي مثل سوپر ماركت، دكه روزنامه‌فروشي، دست فروش‌هاي كنار خيابان و غيره نيز اقدام به فروش اين سيم‌كارت‌ها مي‌كردند.
افشار فروتن لاريجاني با تاييد اين موضوع، نحوه فروش سيم كارت‌هاي اين اپراتور را يكي از عوامل مهم مشكلات ايرانسل دانست و اظهار مي‌كند: ايرانسل در روزهاي اول ورود به بازار براي فروش سيم كارت‌هاي خود حتي از سوپر ماركت‌ها هم غافل نشده است. ايرانسل با توجه به اينكه بيش‌تر به دنبال جذب مشترك و مخاطب است از ارايه خدمات و سرويس مطلوب غافل مانده بود و به نظر من بد نيست اين شركت به جاي تبليغ گسترده براي فروش و آسان كردن خريد سيم‌كارت براي افراد متقاضي، بخشي را هم به فرهنگ‌سازي استفاده از تلفن‌همراه اختصاص بدهد .
وي عنوان كرد: در همان روزهاي آغازين فروش سيم كارت‌هاي ايرانسل به شيوه غير متعارف اعتراض و آمادگي خود را براي ساماندهي نحوه فروش سيم كارت‌هاي ايرانسل اعلام كرديم اما تا كنون هيچ مذاكره‌اي در اين رابطه با ما انجام نشده است.
رييس انجمن صنفي فروشندگان سيم کارت، گوشي تلفن همراه و لوازم جانبي كه با فناوران سخن مي‌گفت، افزود: در حال حاضر ايرانسل با تعيين تعدادي نماينده سيم كارت‌ها را از طريق آنها وارد بازار مي‌كند كه البته بايد نظارتي دقيق بر شبكه‌هاي مويرگي توزيع كه در نهايت سيم‌كارت را در اختيار كاربر قرار مي‌دهد انجام شود.
وي با اشاره به اينكه هنوز هم تخلفاتي در اين بخش ديده مي‌شود مي‌افزايد:  از آنجا كه سيم‌كارت به عنوان يك كالاي تجاري محسوب مي‌شود فروش آن بايد از طريق اصناف داراي مجوز انجام شود كه متاسفانه اين اقدام عملي نشد و حالا مشكلات آن پس از گذشت چند سال گريبان اپراتور دوم را در بخش مزاحمت‌هاي تلفني گرفته است.
  يك ارجاع به پروانه
براساس پروانه اپراتور دوم، «دارنده پروانه نبايد شبكه موضوع پروانه يا خدمات موضوع پروانه را براي هيچ هدفي كه با قوانين حاكم مغاير مي‌باشد، مورد استفاده قرار داده يا آگاهانه استفاده از آن را به اين منظور اجازه دهد».
حال سوال اينجاست كه آيا ايرانسل از وقوع قاچاق مخابراتي و مزاحمت روي شبكه‌اش آگاه است؟ و اگر بله، در اين زمينه چه مسووليت‌هايي دارد؟