آشنایی با خواص و طبع میوه ها

موبنا – طب سنتی با دسته بندی خواص و مضرات مواد غذایی براساس طبع و مزاجی که دارند توانسته اند راه حل‌های ارزشمندی در جهت سلامت جسم ارائه دهند. با شناخت درست طبع و مزاج خود و خواص و طبع میوه ها و سبزیجاتی که مصرف می‌کنید می‌توانید از بروز بسیاری از بیماری‌های جسمی جلوگیری کنید و زندگی سلامت‌تری را تجربه کنید.

در طب سنتی واژه‌ای با عنوان مصلح وجود دارد که در واقع به مواد خوارکی و یا غیر خوراکی اطلاق می‌شود که از عوارض احتمالی دیگر مواد غذایی که با طبع و مزاج شما همخوانی ندارد جلوگیری می‌کند.

میوه ها با طبع گرم و تر

آناناس

آناناس میوه‌ای با طبع گرم و تر است و برای افرادی با طبع سرد و تر و که مزاجی بلغمی دارند مفید باشد. این میوه التیام بخش زخم‌هاست و باعث کاهش میزان تورم در بدن می‌شود. اگر مشکل برونیشت، بیماری‌های ریوی، سینوزیت و آلرژی‌های تورمی دارید بهترین درمان برای شما خوردن آناناس می‌تواند باشد. سلامت روده‌ها، سلامت چشم و بهبود بینایی از دیگر مزیت‌های خوردن این میوه استوایی است. در کنار تمامی مزیت‌هایی که خوردن آناناس برای سلامت بدن دارد عوارض نیز وجود دارد که در صورت مصرف بیش از اندازه بدن می‌تواند به آن ها دچار شود.

خوردن زیاد آناناس باعث به وجود آمدن زخم در دهان می‌شود همچنین اگر مشکل زخم معده دارید خوردن آناناس می‌تواند باعث تشدید عوارض بیماری شود. همچنین به دلیل میزان پتاسیم بالایی که در این میوه وجود دارد می‌تواند اثرات جبران ناپذیری بر روی کلیه‌ها داشته باشد و باعث بروز نارسایی کلیوی شود. آب لیمو و آب انار می‌توانند به عنوان مصلح و بهبود دهنده طبع و مزاج آناناس مصرف شوند.

انجیر

یکی از میوه‌های معروف با طبع گرم و تر انجیر تازه است. این میوه تابستانی خاصیت ملین بودن دارد و بهترین درمان برای رفع یبوست می‌تواند باشد. انجیر حرارت بدن در فصل های گرم سال را کاهش می‌دهد و به کنترل فشار های عصبی کمک می‌کند. انجیر برای تقویت مغز و حافظه بهترین انتخاب است و در درمان بیماری‌های صرع، جنون و وسواس بسیار موثر است. اگر علاقه به افزایش وزن دارید با قرار دادن انجیر در رژیم غذایی خود می‌توانید به وزن ایده آل خود برسید.

به افرادی که طبع سرد و خشک دارند و مزاج آن‌ها سوداوی است توصیه می‌شود در فصل‌های سرد سال از انجیر به عنوان میان وعده‌ای مفید استفاده کنند. در کنار مزایای خوردن انجیر معایبی نیز وجود دارد، با خوردن بی‌رویه این میوه افرادی که مشکل سنگینی معده دارند دچار مشکل می‌شوند. سکنجبین، شربت بالنگ، آویشن، بادام درختی و گردو به عنوان مصلح و بهبود دهنده این میوه می‌توانند بسیار موثر عمل کنند.

خربزه

خربزه نیز در دسته‌ی میوه‌های با طبع گرم و تر قرار می‌گیرد. این میوه باعث افزایش میزان آب بدن می‌شود و بهترین انتخاب برای روزهای گرم سال است. رفع یبوست و پاکسازی و سم‌زدایی دستگاه گوارش از مهمترین مزیت‌های خوردن خربزه است. این میوه تقویت کننده اشتهاست و به شست شوی معده نیز کمک می‌کند. بهترین زمان خوردن خربزه میان دو وعده غذایی است و بهتر است بعد از خوردن این میوه از نوشیدن آب خودداری کنید.

از مضرات خوردن خربزه حساسیت‌زا بودن آن است زیرا در برخی موارد می‌تواند باعث ایجاد خارش در ناحیه گلو شود. گلاب به عنوان یک مصلح موثر می‌تواند در افرادی که دارای طبع سرد هستند موثر عمل کند همچنین سرکه و یا انار ترش مصلح خربزه برای افرادی با طبع گرم می‌تواند باشد. با مصرف این مصلحات می‌توانید به راحتی از عوارض و مضرات ناشی از مصرف زیاد خربزه جلوگیری کنید.

طالبی

طبع طالبی نیز به مانند خربزه گرم و تر است. این محصول در دسته‌ی میوه‌های نیروبخش و مقوی قرار می‌گیرد و باعث افزایش اشتها می شود. طالبی خاصیت ادرار آوری دارد و در دفع سنگ کلیه بسیار موثر عمل می‌کند. بهتر است طالبی را مابین دو وعده غذایی خود مصرف نمایید و افرادی که نشانه‌های سرماخوردگی چون آبریزش بینی، سرفه و یا تب دارند از خوردن این میوه در این دوران بپرهیزند. در افراد دارای سندرم روده تحریک پذیر خوردن طالبی باعث تشدید بیماری آن ها می‌شود. انار ترش و سرکه به عنوان مصلح و بهبود دهنده ی عوارض ناشی از خوردن این میوه می‌تواند باشد.

خرما

طبیعت خرما گرم و تر است و باعث رفع خستگی، تقویت قوای بینایی، شنوایی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود. خرما بهترین محصول برای افرادی با مزاج سوداوی و بلغمی است و برای دفع سنگ کلیه و سنگ مثانه بسیار موثر است. این میوه به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و در بهبود سرماخوردگی و رفع عفونت و تب بسیار موثر است. بهتر است افرادی که دارای طبع گرم هستند و مزاج صفراوی و دموی دارند از خوردن خرما خودداری کنند زیرا باعث ایجاد سردرد، چشم درد، جوش‌های پوستی، سوزش گلو و گلو درد در آنها می‌شود. مصرف زیاد خرما به دندان‌ها صدمه می‌زند و در افراد با مزاج دموی باعث غلظت خون می‌شود. گلاب، کاهو، سرکه، آب انارو سنکنجبین مصلح خرما است و به عنوان بهبود دهنده می‌تواند عمل کند.

سیب شیرین

خوردن سیب نشاط آور است، این میوه در دسته‌ی میوه‌‎های با طبع گرم و تر قرار می‌گیرد. با مصرف روزانه ی سیب شیرین باعث تقویت، کبد، قلب و مغز می‌شوید. پاکسازی معده و افزایش اشتها از دیگر مزایای خوردن سیب است. بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند برای کاهش عطش و برطرف شدن التهاب معده به صورت روزانه سیب را در رژیم غذایی قرار دهیم. سیب به هضم غذا کمک می‌کند و از ایجاد فساد در معده جلوگیری می کند. دارچین مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج این میوه است.

انگور

انگور میوه‌ای تابستانی با طبع گرم و تر است. این میوه در فصل گرم سال به عنوان یک وعده غذایی می‌تواند خورده شود. خوردن انگور نفخ ایجاد می‌کند و می‌تواند چاق کننده باشد. انگور زود هضم است و باعث تقویت قوای جنسی می‌شود و برای پاکسازی دستگاه گوارش، عروق و ریه‌ها بسیار مناسب است. انگور برای افرادی که دارای معده ضعیف هستند و یا مشکل انسداد کبد، آبریزش بینی و رفلاکس هستند مضر است. رازیانه، تخم کرفس، زیره، سکنجبین، برنج و غذاهای ترش به عنوان مصلح و بهبود دهنده انگور بهتر است خورده شوند.

گیلاس

طبع گرم و تر گیلاس ثابت شده است. این میوه تابستانی به عنوان یک ملین موثر می‌تواند باشد و از گرفتگی صدا و مشکلات حلق و حنجره جلوگیری کند. بهتر است گیلاس همراه با غذا خورده نشود زیرا می‌تواند دچار آسیب معده شود. عسل مصلح و بهبود دهنده گیلاس است.

موز

موز میوه‌ای استوایی با طبع گرم و تر است. این میوه در صورت کال و سبز بودن دیر هضم است و معده را ضعیف می‌کند و باعث غلظت خون می‌شود. موز سالم و رسیده چاق کننده است و باعث تقویت قوای جنسی و جسمی می‌شود. این میوه یک میان وعده غذایی قوی محسوب می‌شود و می‌تواند در رژیم غذایی افرادی که علاقمند به لاغری هستند قرار گیرد. تقویت کننده کلیه هاست و برای افراد با مزاج سوداوی بسیار موثر است. زیاده روی در خوردن موز می‌تواند باعث ایجاد یبوست شود و در افرادی که مزاج بلغمی دارند مضر است. پزشکان توصیه می‌کنند افرادی که دارای مشکلات گوارشی هستند از خوردن موز اجتناب کنند. عسل، نمک، سکنجبین و زنجبیل به عنوان بهبود دهنده و مصلح موز می‌توانند موثر باشند.

میوه ها با طبع گرم و خشک

انبه

انبه رسیده و شیرینی طبعی گرم و خشک دارد. این میوه استوایی شیرین و رسیده باعث تقویت جسم، تقویت مغز و حافظه و بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود. سردردهای ناشی از سردی به واسطه‌ی خوردن انبه بهبود می‌یابد و این میوه می تواند باعث خوشبو شدن دهان شود. بهبود عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست از مهمترین مزیت‌های خوردن انبه است. اگر مزاج سوداوی دارید بهتر است از خوردن انبه خودداری کنید زیرا این میوه می‌تواند باعث غلیظ شدن و تیره شدن خون شود.

به افرادی که قدرت هضم پایینی دارند توصیه می‌شود از خوردن انبه خودداری کنند زیرا می‌تواند باعث نفخ در شکم شود. انبه میوه‌های حساسیت زا است و اگر دچار مشکل آلرژیک هستید از خوردن انبه خوداری کنید. زنجبیل، مویز، زرشک، روغن زیتون به عنوان مصلح و بهبود دهنده خواص این میوه هستند.

پسته

پسته نیز در دسته میوه‌های با طبع گرم و خشک قرار می‌گیرد. این میوه تابستانی که در دسته ی خشکبار نیز قرار می‌گیرد باعث رشد اعضای اصلی بدن مغز و کلیه می‌شود. اگر دچار مزاج سوداوی و بلغمی هستید بهتر است برای تقویت ذهن و حافظه پسته مصرف کنید. پسته تقویت کننده قلب است و باعث از بین رفتن حالت تهوع و سرفه های مزمن می‌شود. افراد دارای طبع گرم با خوردن این میوه ممکن است دچار خارش پوست، جوش پوست و یا سردرد شوند.

همچنین بعد از خوردن پسته بسیاری از افراد با طبع گرم ممکن از دچار زخم و یا آفت دهانی شوند که با غرغره کردن گلاب و یا سرکه می‌توانند از شدت و یا بروز آن جلوگیری کنند. زردآلو، آلوچه، آلو، سکنجبین، انار ترش، سرکه مصلح و بهبود دهنده خواص پسته هستند.

زیتون

اگر زیتونی که شما خریداری می‌کنید کاملا رسیده باشد طبعی گرم و خشک دارد. این محصول باید همراه با غذا خورده شود به همین جهت باعث تقویت معده و افزایش اشتها می‌شود. کاهش وزن و استحکام دندان و لثه ها از مهمترین مزیت‌های خوردن زیتون است. زیتون رسیده برای افراد با طبع گرم و مزاج صفراوی و دموی مناسب نیست و باعث بروز بی‌خوابی می‌شود. گردو، بادام، عسل، سرکه، مصلح و بهبود دهنده زیتون هستند.

گردو

طبع گردو تازه گرم و خشک است. این میوه‌ی تابستانی به مانند پسته در دسته ی در صورت خشک شدن در دسته ی خشکبار قرار می‌گیرد. گردو را با مویز خورده می‌شود تا باعث تقویت حواس شود. بهتر است گردو در فصل های سرد سال خورده شود تا حرارت مورد نیاز بدن تامین شود. پنیر مصلح گردو است و در کنار هم می‌توانند فواید فراوانی برای بدن داشته باشند. خوردن گردو رطوبت ناسالم بدن را از بین می‌برد و برای افراد مسن بسیار مناسب است. مغز گردو دل پیچه را از بین می برد و خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد. افرادی با مزاج صفراوی و دموی به دلیل طبع گرم بهتر است از خوردن گردو پرهیز کنند زیرا می‌تواند باعث ورم لوزه ها و جوش دهان شود. سکنجبین، خشخاش و انار ترش مصلح گردو و بهبود دهنده خواص آن است.

نارگیل

نارگیل میوه‌ی نواحی گرمسیری طبعی گرم و خشک دارد. این میوه خون ساز است و برای افراد با طبع بلغمی و سوداوی بهترین انتخاب است. فراموشی، جنون، فلج و سستی اعصاب به واسطه خوردن نارگیل بهبود می‌یابد. افراد مسن بهتر است نارگیل را در رژیم غذایی خود قرار دهند زیرا باعث از بین رفتن ضعف کبد می شود و دمای بدن را بالا می‌برد. از معایب خوردن نارگیل دیرهضم بودن و بالا بردن غلظت خون است که به گرفتگی عروق منجر می شود. میوه‌های ترش، هندوانه و عسل بهبود دهنده و مصلح نارگیل هستند.

میوه ها با طبع سرد و خشک

آلبالو

آلبالوی رسیده طبعی سرد و خشک دارد. این میوه در فصل تابستان عطش را از بین می‌برد و باعث تقویت معده و کبد می‌شود. آلبالو ترش بهترین درمان برای افرادی با مزاج صفراوی و دموی است و در رفع اسهال و تهوع بسیار موثر است. افراد دارای طبع گرم اصولا دارای خون غلیظ و حرارت بدن بالایی هستند آلبالو برای این گونه افراد به عنوان درمانی موثر عمل می‌کند و از غلظت خون، پرفشاری خون و حرارت بالای بدن می‌کاهد. عسل بهترین و موثرترین بهبود دهنده و مصلح برای آلبالو است.

انار ترش

انار ترش در دسته ی میوه‌هایی با طبع سرد و خشک قرار می گیرد. این میوه بهترین درمان برای افرادی با مزاج صفراوی است. انار ترش به بهبود تپش قلب، رفع تب، یرقان و تقویت معده کمک می‌کند. این میوه برای افراد با طبع سرد و دارای مشکل یبوست مناسب نیست. انار ترش باعث کاهش فشار خون و تشدید سرفه می‌شود و عوارض ناشی از مشکلات معده و زخم معده را تشدید می‌کند. مویز، انار شیرین و زنجبیل بهبود دهنده و مصلح انار ترش است.

 

تمرهندی

تمر هندی به طبع سرد و خشک خود معروف است. این میوه را با شکر، عسل و یا نبات بهتر است مصرف کرد. برای برطرف کردن حرارت بدن و عطش تمرهندی بهترین درمان است. اختلالات کبدی و کم اشتهایی در افرادی که دچار طبع گرم و یا مزاج صفراوی و دموی هستند با مصرف تمر هندی برطرف می‌شود. این میوه تقویت کننده معده، قلب و کبد است و باعث تسکین حالت تهوع می‌شود. بهبود عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست از دیگر مزیت‌های خوردن تمرهندی است. تمرهندی باعث افت شدید قند خون می‌شود و به تشکیل سنگ کیسه صفرا کمک می‌کند. لعاب به دانه، بنفشه، خشخاش و کتیرا به عنوان بهبود دهنده و مصلح تمر هندی معرفی می‌شوند.

زغال اخته

زغال اخته را از اواسط تابستان در میوه فروشی‌ها می‌توانید پیدا کنید. این میوه طبعی سرد و خشک دارد و به تقویت معده و کاهش التهاب معده و کبد کمک می‌کند. صفرا را از بین می‌برد و از بروز تشنگی و عطش جلوگیری می‌کند. اسهال ناشی از گرما زدگی با خوردن زغال اخته برطرف می‌شود و بهترین درمان برای برفک و تورم دهان است. عسل، شکر به عنوان بهبود دهنده و مصلح این میوه شناخته می‌شوند.

شاه توت

شاه توت میوه‌ای جذاب از خانواده‌ی توت‌ها با طبعی سرد و خشک است. این میوه‌ی تابستانی برای افراد دارای طبع گرم بسیار مناسب است و از گرمازدگی، اسهال و عطش جلوگیری می‌کند. آفت و التهاب لثه‌ها به واسطه‌ی آب شاه توت درمان می‌شود و برای افرادی که حرارت درونی بالایی دارند بسیار مناسب است. به دلیل داشتن طبع سرد و خشک می‌تواند برای اعصاب و ریه‌ها مضر باشد. برای کاهش عوارض شاه توت بهتر است همراه عسل و یا انار شیرین خورده شود زیرا این دو میوه مصلح و بهبود دهنده‌ی آن هستند.

میوه ها با طبع سرد و تر

گریپ فروت

گریب فروت میوه‌ای زمستانی از خانواده مرکبات است که طبعی سرد و تر دارد. گریپ فروت به مانند دیگر میوه‌های دارای طبع سرد و تر عطش را برطرف می کند و باعث افزایش اشتها می‌شود. این میوه از خونریزی بواسیر جلوگیری می‌کند و برای کسانی که مشکل عفونت ریوی دارند بسیار مفید است. با خوردن این میوه به رفع غلظت خون و چربی خون کمک می‌کنید و باعث سلامت قلب و عروق می‌شوید. اگر علاقه به کاهش وزن دارید با قرار دادن گریپ فروت در رژیم غذایی به نتیجه دلخواه می‌رسید.

افراد داری طبع گرم که مشکل سنگ کلیه، کبد چرب و یا غلظت خون دارند با خوردن گریپ فروت می‌توانند به راحتی بیماری خود را کنترل کنند. پاکسازی دستگاه گوارش از دیگر مزیت‌های خوردن گریپ فروت است زیرا به سم زدایی بدن کمک می‌کند. گلنگبین و عسل به بهبود دهنده و مصلح گریپ فروت معروفند.

آلو و آلوچه

آلو رسیده و شیرین طبعی سرد و تر دارد. این میوه به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند و از بروز یبوست جلوگیری می‌کند. رفع اضطراب و تپش قلب از دیگر مزیت‌های خوردن آلو است که می‌تواند در بلند مدت به سلامت قلب کمک می‌کند. مصرف زیاد آلو و آلوچه برای افرادی که مشکل طحال دارند مضر است و می‌تواند باعث بروز دیابت، سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا شود. عسل، روغن زیتون و زیره به عنوان مصلح و بهبود دهنده آلو و آلوچه شناخته می‌شوند.

پرتقال شیرین

طبع پرتقال شیرین سرد و تر است. این میوه به تقویت قلب و کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند و از بروز عطش و تشنگی جلوگیری می‌کند. افزایش ادرار از دیگر مزیت‌های خوردن پرتقال شیرین است این میوه همچنین از بروز نفخ شکمی نیز جلوگیری می‌کند. پرتقال ترش برعکس پرتقال شیرین طبعی سرد و خشک دارد و می‌تواند برای افرادی که به سرفه های خشک و مشکلات ریوی دچار هستند مضر باشد. مصلح و بهبود دهنده پرتقال عسل است.

توت فرنگی

توت فرنگی از جمله میوه‌هایی است که در طب سنتی نامی از آن برده نشده است. این میوه طبعی سرد و تر دارد و برای افرادی با طبع سرد و مزاج سوداوی و بلغمی مناسب نیست. این میوه در دسته‌ی میوه‌های آلرژی‌زا قرار می‌گیرد و کسانی که مستعد بیماری‌هایی از این دست هستند بهتر است توت فرنگی را مصرف نکنند. عسل مصلح و بهبود دهنده‌ی توت فرنگی است.

زردآلو

زردآلو در حالت رسیده و آبدار طبعی سرد و تر دارد. این میوه در فصل تابستان رطوبت بدن را تامین می‌کند و مانع بروز یبوست می شود. زردآلو از التهاب معده جلوگیری می‌کند و برای کسانی که دچار نفخ شدید هستند مفید است. افراد با طبع سرد بهتر است از خوردن زردآلو خودداری کنند زیرا می‌تواند باعث بروز بیماری های پوستی چون برص می‌شود. زیره، روغن زیتون، عسل به عنوان مصلح و بهبود دهنده‌ی زردآلو خورده می‌شوند.

کیوی

کیوی میوه‌ای با طبع سرد و تر است. این میوه رطوبت بدن را تامین می‌کند و از ابتلا به یبوست جلوگیری می‌کند. کیوی تشنگی و عطش را برطرف می‌کند و اسهال و التهاب را التیام می‌بخشد. کیوی سرشار از ویتامین C است و باعث تقویت قلب می‌شود. بهتر است کسانی که مشکل سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا دارند از این میوه استفاده نکنند همچنین اگر دچار مشکلات آلرژیک هستید بهتر است در خوردن کیوی دقت کنید. عسل مصلح و بهبود دهنده‌ی کیوی است.

هندوانه

هندوانه میوه ای تابستانی که در سال های اخیر در تمامی فصول می‌توان آن را پیدا کرد طبعی سرد و تر دارد. این میوه ادرار آور است و به درمان سنگ کلیه کمک می‌کند. رطوبت بدن را افزایش می‌دهد و از عطش ناشی از گرمای فصل تابستان می کاهد. خوردن هندوانه به همراه سکنجین برای رفع یرقان مفید است. اگر مزاج صفراوی دارید هنداونه می‌تواند برای شما مضر باشد و به مفاصل آسیب وارد کند. توصیه می‌شود هندوانه بعد از غذا و صبح ناشتا خورده نشود زیرا می‌تواند برای بدن و هضم غذا مضر باشد. سکنجبین و عسل به عنوان مصلح و بهبود دهنده‌ی هندوانه معرفی می‌شوند.