زاکانی با اختیار رئیسی نهادهای اجتماعی تهران را قلع و قمع می‌کند؟
شهرداری زاکانی، در پی اقدام ضد نهادهای اجتماعی دیگر، درهای یکی از بزرگترین مراکز جامع کاهش آسیب بانوان در کشور را برای همیشه بست. فعالیت این مجموعه در تابستان سال گذشته متوقف شده بود و در نهایت، با تلاش‌های بی‌امان شهرداری تهران در چهارم شهریورماه سال جاری، پرونده‌اش برای همیشه بسته شد.
موبنا-«مرکز جامع کاهش آسیب بانوان» منطقه ۱۲ از سال ۹۸، داخل پارک شوش واقع شده بود و تحت مدیریت موسسه «نور سپید هدایت» و با کمک‌های مردمی اموراتش را می‌گذراند. این مرکز، تحت نظارت سازمان بهزیستی استان تهران، در تمام این سال‌ها به عنوان مرکز گذری-سرپناه شبانه، به زنان بهبودیافته از اعتیاد و زنان بی‌خانمان خدمات ارایه می‌کرد و مجوز رسیدگی به حدود ۳۰۰ نفر را اخذ کرده بود. البته در مواقعی مثل روزهای همه‌گیری کرونا، تعداد بسیار بیشتری از مددجویان به آن مراجعه می‌کردند.
مدت تفاهم‌نامه این موسسه با شهرداری تهران، در مردادماه سال گذشته به اتمام رسید و شهردرای علیرضا زاکانی، حاضر به تمدید آن نشد. به گفته مسوولان موسسه، مقامات شهرداری تهران در آن زمان مدعی شده بودند که این مرکز را طبق تفاهم‌نامه‌ای تازه، به موسسه‌ای دیگر واگذار می‌کنند و به تبع، رسیدگی به آسیب‌دیدگان اجتماعی نیز به موسسه دیگری سپرده خواهد شد. امروز اما، اطلاعیه‌هایی که بر روی دیوار این مرکز در پارک شوش تهران نصب شده، از تغییر کاربری این ساختمان به «تالار عروسی» حکایت می‌کند.
به عبارت بهتر، شهرداری تهران، پس از ابطال مجوز فعالیت موسسه «نور سپید هدایت»، با پیش کشیدن نام موسسه‌ای در نقش «محلل»، در گام اول ساختمان را از چنگ موسسه اصلی درآورده و با بستن پرونده این موسسه خیریه، با خیال راحت ساختمان را برای بهره‌برداری‌های اقتصادی محیا کرده است.
این اقدامات قهری، در حالی از سوی شهرداری تهران صورت گرفته که «علیرضا زاکانی»، شهردار تهران همین چند روز پیش به دستیاری ویژه رییس دولت در امور آسیب‌های اجتماعی، کودکان کار و معتادان متجاهر منصوب شد. به زبان ساده‌تر، یک مدیر شهری که از مدیریت آسیب‌های اجتماعی در یک شهر درمانده، حالا قرار است در رفع و رجوع آسیب‌های اجتماعی کشور نیز، هم‌پا و همراه رییس دولت سیزدهم باشد. مسوولان شهرداری تهران، به طور طبیعی این انتصاب را «تسهیل رفع آسیب‌های اجتماعی در تهران» قلمداد می‌کنند.
«محمد امین توکلی‌زاده»، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در مورد این انتصاب به خبرگزاری «تسنیم» گفته که در مذاکرات با کمیته کودکان کار، خانواده معتادان و «چند کمیته تخصصی» به این نتیجه رسیده‌اند که «زاکانی»، با این سطح از اختیارات و در این جایگاه، شاید نتواند بیش از این خدمات فراگیرتری را به شهروندان تهرانی ارائه کند. بنابراین، رییس‌جمهوری، اختیارات خود را در بخش آسیب‌های اجتماعی به شهردار تهران تفویض کرد.
تعطیل مرکز جامعه کاهش آسیب بانوان پارک شوش، چند روز پس از این انتصاب اما نشان می‌دهد که گویا، شهردار تهران در جایگاه تازه‌اش، اعتماد به نفس بیشتری برای قلع و قمع نهادهای مدنی و موسسه‌های مردم‌نهاد و خیریه در حوزه آسیب‌های اجتماعی پیدا کرده و به احتمال زیاد، به صورت «فراگیرتر» در این زمینه فعالیت خواهد کرد.
مرکز جامع کاهش آسیب در پارک شوش تهران، سال‌ها سرپناه شبانه حدود ۳۰۰ زن کارتن‌‌خواب بود. این مددجویان، در طول این مدت با اعتماد به مدیریت مجموعه، در بسیاری از مواقع به صورت داوطلبانه در مرکز حاضر شده و از خدمات آن استفاده می‌کردند. با تعطیلی این مرکز اما، سرنوشت تلخی در انتظار آن‌ها خواهد بود.
طبق شنیده‌های خبرنگار فراز، تعدادی از این مددجویان در روزهای سرد زمستان سال گذشته، جان خود را در جست‌وجوی سرپناهی امن در خیابان‌های تهران از دست داده‌اند. تعدادی نیز با ارتکاب جرایمی در سطح شهر، به زندان‌ها رفته و عده‌ای دیگر نیز به شهرستان‌های خود بازگشته‌اند.
عده‌ای از این مددجویان نیز که در خیابان‌ها در حال تلاش برای بقا هستند، یا به پاتوق‌ها بازگشته و یا ناچار به سرپناه‌گزینی در گرمخانه‌های شهردرای تهران می‌شوند. گرمخانه‌هایی که طبق تجربه، هرگز در ساماندهی به کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر موفق نبوده‌‌اند.
علی‌رغم تمام تلاش‌های مدیران موسسه برای تمدید تفهم‌نامه با شهرداری تهران، امروز شهرداری زاکانی با اعلام رسمی تغییر کاربری ساختمان پارک شوش به «تالار یاس»، نیم‌روزنه‌های امید را نیز برای همیشه به تاریکی برد.
مسوولان موسسه‌ای که نظارت بر مرکز جماع کاهش آسیب پارک شوش را بر عهده داشتند، به دلیل فشارهای مضاعفی که در دوسال اخیر متحمل شده‌اند، قصد دارند ادامه‌ی دیگر فعالیت‌ها را نیز در نقاط دیگر شهر متوقف کنند.
با روندی که شهرداری تهران وتیم اجرایی و مدیریتی‌اش پیش‌گرفته‌اند، معلوم نیست که چه سرنوشتی در انتظار آسیب‌دیده‌های اجتماعی پایتخت و به طور کلی، حوزه آسیب‌های اجتماعی پایتخت خواهد بود. البته از آن‌جا که اختیارات رییس دولت در این زمینه نیز به زاکانی تفویض شده، از این پس، می‌توان ابراهیم رئیسی را نیز به عنوان یکی از مسوولان مستقیم سوءمدیریت‌های شهری در حوزه آسیب‌های اجتماعی شهر تهران در نظر گرفت.
