دم اسب؛ درباره ویژگی های یک گیاه جالب!

موبنا – دم اسب گیاهی از تیره دم اسبیان (Equisetaceae) است که از زمان امپراتوری یونان و روم باستان به عنوان یک داروی گیاهی فوق العاده کاربردهای بسیار داشته است. اعتقاد بر این است که این گیاه با خواص دارویی متعدد خود به صورت سنتی برای درمان انواع زخم ها، تقویت سلامت پوست، مو و استخوان و بسیاری دیگر از مشکلات سلامتی فواید اثبات شده دارد.

دم اسب چیست؟

دم اسب صحرایی یا معمولی (Equisetum arvense) گیاهی چند ساله است که به طور وحشی در شمال اروپا، آمریکای شمالی و مرکزی و همچنین سایر نقاط مرطوب با آب و هوای معتدل رشد می کند. این گیاه دارای ساقه بلند، سبز، منشعب و متراکم است که از بهار تا پاییز به رشد خود ادامه می دهد.

گیاه نام برده حاوی ترکیبات مفید متعددی است که اثرات مختلفی را در راستای بهبود سلامتی به آن نسبت می دهند. در این میان، آنتی اکسیدان ها و سیلیس عناصر قابل توجه هستند. آنتی اکسیدان ها مولکول هایی به شمار می روند که از بدن در برابر اثرات مخرب رادیکال های آزاد محافظت می کنند. سیلیس ترکیبی است که از سیلیکون و اکسیژن تشکیل شده و دانشمندان معتقد هستند که مسئول مزایای اصلی دم اسب برای تقویت پوست، ناخن، مو و استخوان است.

ویژگی هایی که در ادامه برای این گیاه برشمرده می شوند، با استناد به مطالعات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند.

دم اسب بیشتر به صورت چای مصرف می شود که از خیساندن گیاه خشک شده در آب داغ تهیه می شود و امکان خریداری آن از عطاری های سراسر کشور وجود دارد. این گیاه در ترکیب یک سری از مکمل های دارویی به شکل قرص و کپسول نیز دیده می شود.

پیش از مصرف هر گونه محصول گیاهی یا داروی شیمیایی با پزشک و داروساز مشورت کنید.

– از سلامت استخوان ها حمایت می کند

تحقیقات نشان می دهند که دم اسب ممکن است به بهبود سلامت استخوان کمک کند. از طریق فرآیند متابولیسم استخوان، سلول هایی به نام استئوکلاست ها و استئوبلاست ها به طور مداوم استخوان های ما را بازسازی می کنند تا از عدم تعادلی که می تواند باعث شکنندگی استخوان ها شود، جلوگیری کنند. استئوبلاست ها سنتز استخوان را تحت کنترل دارند، در حالی که استئوکلاست ها آن را تجزیه می کنند.

مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهند که دم اسب ممکن است استئوکلاست ها را مهار و استئوبلاست ها را تحریک کند. در نتیجه برای بیماری‌ های استخوانی مانند پوکی استخوان که با فعالیت بیش از حد استئوکلاست‌ ها مشخص می‌ شود، مفید است. پژوهشی دیگر روی موش ها حاکی از آن است که مصرف دوز روزانه 55 میلی گرم عصاره دم اسب به ازای هر پوند (120 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم) از وزن بدن، به طور قابل توجهی تراکم استخوان را در مقایسه با گروه کنترل بهبود می بخشد.

– به عنوان یک ادرار آور طبیعی عمل می کند

دیورتیک ها موادی هستند که دفع ادرار از بدن را افزایش می دهند. اثر ادرار آوری دم اسب یکی از مهمترین خواص این گیاه در طب عامیانه است. یک مطالعه کوچک روی 36 مرد سالم مشخص کرد که دوز روزانه 900 میلی گرمی عصاره خشک دم اسب به شکل کپسول دارای اثر ادرارآور قوی تری نسبت به یک داروی مدر کلاسیک است. این عملکرد به غلظت بالای آنتی اکسیدان های گیاه مربوط می شود.

دم اسب همچنین پتانسیل درمانی بی نظیری را برای کمک به بی اختیاری ادرار و شب ادراری از خود نشان داده است. از طرفی دیگر بر اساس یک بررسی در سال 2021، دم اسب ممکن است بر بیماری های کلیوی از جمله اورتریت و سنگ کلیه هم اثرگذار باشد.

– باعث بهبود زخم و سلامت ناخن می شود

به نظر می رسد که استفاده موضعی از پماد دم اسب باعث بهبود زخم می شود. یک مطالعه 10 روزه روی 108 زن که تحت برش جراحی برای تسهیل زایمان قرار گرفته بودند، نتایج جالبی را نشان داد. بر این اساس استفاده از پماد حاوی 3٪ عصاره دم اسب سبب بهبود زخم شد و به تسکین درد کمک فراوانی کرد.

این مطالعه همچنین نشان داد که قرمزی زخم، تورم و ترشح در مقایسه با گروه کنترل به طور قابل توجهی بهبود یافته است. دانشمندان این اثرات مثبت را به محتوای سیلیس گیاه نسبت دادند. در مطالعات قدیمی‌ تر روی موش‌ ها، آنهایی که تحت درمان با پمادهای حاوی 5% و 10% عصاره دم اسب قرار گرفته بودند، نسبت بسته شدن زخم 95-99% و همچنین بازسازی پوست بیشتر را در مقایسه با گروه‌ های کنترل نشان دادند.

– به رشد مو یاری می رساند

تحقیقات نشان می‌ دهند که عصاره دم اسب به دلیل محتوای سیلیکونی و آنتی‌ اکسیدانی خود برای کمک به رشد مو مفید است. نخست، آنتی اکسیدان ها به کاهش التهاب و پیری الیاف مو ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند. دوم، محتوای سیلیکون بالاتر در الیاف مو باعث کاهش میزان ریزش و همچنین افزایش درخشندگی مو می شود.

به عنوان مثال در یک مطالعه 3 ماهه روی زنانی که نازک شدن موهای خود را گزارش کرده بودند، آنهایی که روزانه دو کپسول حاوی عصاره دم اسب مصرف می کردند رشد مو و استحکام بیشتری را در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند.

از جمله دیگر مزایای سلامتی این گیاه شگفت انگیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– فعالیت ضد التهابی: عصاره دم اسب ممکن است لنفوسیت ها، نوع اصلی سلول های دفاعی درگیر در بیماری های التهابی ایمنی را مهار کند.

– فعالیت ضد میکروبی: به نظر می رسد که عصاره دم اسب دارای پتانسیل قوی برای مبارزه علیه باکتری ها و قارچ ها از جمله استافیلوکوکوس اورئوس است.

– فعالیت ضد دیابتی: مطالعات حیوانی و لوله آزمایش نشان می دهند که عصاره دم اسب ممکن است به کاهش سطح قند خون و بازسازی بافت آسیب دیده پانکراس کمک کند.

 منبع: عصرایران