وضعیت اسفبار کیفیت تولیدات و خدمات پس‌ از فروش خودروسازان ایرانی

موبنا؛ محمد مهدوی – وضعیت صنعت خودروسازی ایران حقیقت تلخی است که کمتر کسی امید به بهبود آن دارد! شما به‌عنوان یک مصرف‌کننده ایرانی مجبور هستید از خودروهایی با تکنولوژی دهه 90 میلادی استفاده کنید و تازه از اینکه در قرعه‌کشی(بخت‌آزمایی) خودرو این‌قدر خوش‌شانس بوده‌اید که برنده‌ شده‌اید،‌ باید دست‌بوس مدیران صنعت مونتاژ خودرو کشورمان‌هم باشید. آن‌هم صنعتی که حداقل نیم‌قرن از عمر آن می‌گذرد، اما دریغ از ذره‌ای پیشرفت! شاید تنها بازه زمانی که در تمام این چند دهه اندکی روند صنعت مونتاژ خودرو کشور رنگ و بوی توسعه را به خود دید، اوایل دهه 80 شمسی بود که پای کمپانی‌های بزرگ خودروسازی مثل مرسدس‌بنز به کشور باز شده بود و خیلی‌ها امیدوار بودند ایران قطب مونتاژ خودرو منطقه شود.

بنز در آن‌ سال‌ها قصد داشت با تولید در ایران بازار قاره آسیا و بخشی از آفریقا را تأمین کند. طی سال‌های 1376 تا 1384 بنز دوباره مدرن‌ترین محصولاتش را در ایران تولید کرد و برای تولید سواری مرسدس بنز کلاس E و C با شرکت ایران‌خودرو به توافق رسید. این شرکت در سال 1382 برای فروش و خدمات پس از فروش بنزهای سواری شرکتی با عنوان ستاره ایران که تمام سهامش در اختیار بنز آلمان بود، تأسیس کرد. با تولید مرسدس کلاس E در سال 1385 ساخت بنز سواری در ایران آغاز شد؛ اما کمی بعد طبق معمول صنعت مونتاژ خودرو ایران، پای این کمپانی بزرگ آلمانی نیز از کشور قطع شد. روند ورود و خروج فرانسوی‌ها به صنعت خودروسازی کشورمان و حالا یکه‌تازی چینی‌ها هم داستان دیگری است! صرفاً آن چیزی که می‌توان درباره صنعت خودرو کشورمان گفت، یک وضعیت اسفبار با قیمت‌های غیرمنطقی و کیفیت پایین است.

گوش مدیران صنعت خودرو کشور که عملاً به صدای مصرف‌کنندگان بدهکار نیست! و حتی آبی از سمت وزارت صمت هم گرم نمی‌شود! کار به‌جایی رسیده که رهبر معظم انقلاب نیز طی چند مرحله خیلی شفاف از عملکرد صنعت خودرو انتقاد کردند و پلیس هم که هر چند وقت یک‌بار کیفیت و ایمنی پایین خودروهای ایرانی را زیرسوال می‌برد! ولی آنان هم مانند ملت زورشان به مافیای خودرو نمی‌رسد.

رهبر معظم انقلاب چندی پیش در دیدار جمعی از کارگران، قاچاق و واردات بی‌رویه کالاهایی را که تولید داخلی و باکیفیت دارند، خنجری بر قلب تولید کشور خواندند و گفتند: براساس آمارهای کارشناسان، هر یک میلیارد دلار واردات از اجناس دارای تولید مشابه داخلی مانند کفش، پوشاک و لوازم‌خانگی، به تعطیلی ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در کشور منجر می‌شود. ایشان در این زمینه افزودند: البته خودروسازها از این حرف سوءاستفاده نکنند، زیرا وضع آن‌ها تعریفی ندارد و مقصود، آن جاهایی است که تولید خوب و با کیفیت دارند.

همین اشاره و تأکیدات و گلایه‌مندی ایشان که برای دومین بار در ماه‌های گذشته عنوان شد، نشان از اهمیت مسئله، لزوم فعالیت مجدانه خودروسازان برای ارتقای کیفی محصولات و پیگیری دقیق و همه‌روزه موسسه ملی استاندارد و وزارت صنعت، معدن و تجارت در این زمینه خطیر دارد.

پایین بودن کیفیت محصولات تولیدی خودروسازان داخلی و اعتراض به‌حق مردم به آن‌ها، از جمله مواردی بوده که رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اواسط بهمن‌ماه ۱۴۰۰ خود با جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی نیز به آن اشاره کردند.

ایشان در این دیدار تصریح کردند: حمایت‌های عملی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای فناوری شود، اما متأسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز به‌حق به آن‌ها اعتراض دارند و مردم از کیفیت خودرو راضی نیستند درست می‌گویند و در این حوزه دوستان یک اقدام جدی بکنند.

متأسفانه باوجود تمام صحبت‌هایی که می‌شود، ایران‌خودرو و سایپا ذره‌ای هم به فکر مصرف‌کننده نیستند! اینکه کیفیت خودروهای ایرانی پایین است یک‌طرف، در طرف دیگر سطح پایین ارائه خدمات پس از فروش است؛ خدماتی که برای دریافت آن باید هفته‌ها در انتظار بمانید!

یکی از مشتریان شرکت سایپا که اخیراً یک خودرو تحویل گرفته، به‌دلیل مشکلاتی خودروی‌ صفر کیلومترش دارد،‌ هفته‌ها باید در انتظار نوبت نمایندگی مرکزی این شرکت بماند! برای مثال اگر همین حالا با نمایندگی مرکزی سایپا در شرق تهران تماس بگیرید تا چندین هفته ظرفیت پذیرش آن پر است! در کجای دنیا به مصرف‌کننده خودروی معیوب تحویل می‌دهند و برای تعمیر آن نیز باید هفته‌ها در صف انتظار بماند؟!

آن‌هم در شرایطی که قیمت‌ خودروهای از رده خارج داخلی هر ماهه افزایش می‌یابد! به‌طور مثال خودروی پارس در مهرماه ۱۴۰۰، ۲۸۰ میلیون تومان بود، در آبان ماه ۱۴۰۱ قیمت آن به ۴۶۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده، قیمت خودروی ساینا در مهر سال گذشته ۱۶۰ میلیون تومان بود، اما در آبان سال جاری به ۲۴۰ میلیون تومان رسیده است. خودروی پژو ۲۰۷ مهر سال گذشته ۳۳۵ میلیون تومان قیمت داشت، اما در آبان سال جاری با قیمت ۶۲۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد.

آیا این افزایش‌قیمت‌های بی‌حساب‌وکتاب در کنار کیفیت پایین خودروهای مونتاژ داخلی و خدمات پس از فروش ضعیف، دهن‌کجی به مصرف‌کننده ایرانی و بی‌توجهی به مسئولان و قانونگذاران کشور نیست؟!

جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها در جلسه علنی اواسط ۱۰ آبان از وضعیت خودروسازی انتقاد کرد و گفت: خودروسازان بخش خصوصی و نیمه‌خصوصی هرگونه که دوست دارند بر گرده مردم سوار شدند و به یکه‌تازی خود مفتخر هستند؛ چرا باید در کشور ما خودروی ۸۰ هزار دلاری به قیمت ۷۰۰ هزار دلار و خودروسازان و مونتاژکاران داخلی خودروی ۱۵ هزار دلاری را به قیمت ۴۰ هزار دلار به فروش برسانند، چرا باید خودروی ۲۴ هزار دلاری پس از مونتاژ در ایران با قیمت یک میلیارد تومان به فروش برسد.

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: صحبت از واردات خودروی اقتصادی برای افراد کم‌درآمد و ضعیف جامعه است، اما به‌گونه‌ای آیین‌نامه تنظیم‌شده که خودروی ۱۰ هزار دلاری با قیمت ۸۰۰ میلیون تومان به دست مردم می‌رسد، چرا یک میلیارد دلار برای واردات خودرو تخصیص دادید و امروز اسم واردکنندگان خودرو جز ایران‌خودرو، سایپا و شرکت‌های زیرمجموعه آن‌ها مشاهده نمی‌شود؟ آیا نمی‌شد با منشأ ارز خارجی اجازه واردات بدهید و دولت با تعریف پلکانی تعرفه‌ها برای مردم رضایتمندی؛ و برای خود درآمد کسب کند؟!

هرچند که مسئولان دولت هم قدرت نظارت و اعمال قانون و مقررات مصوب کشور بر مافیای خودرو را ندارند؛ اما ما این داستان را همچنان پیگیری می‌کنیم.