چرا اغلب درمان‌های آلزایمر با شکست مواجه می‌شوند؟
یک کشف جدید نشان می‌دهد که به چه دلیل تاکنون آزمایش اکثر داروهای توسعه یافته به منظور درمان آلزایمر که پلاک‌های پروتئین بتا-آمیلوئید را هدف قرار می‌دهند، فرجامی جز شکست نداشته‌اند.
موبنا – چندین سال است که تحقیق در زمینه یافتن درمان موثر برای پیشگیری از تحلیل شناختی مرتبط با بیماری آلزایمر در مطالعات بالینی انسانی دائما ناکام مانده است، اما یک مطالعه جدید از سوی گروهی بین‌المللی از دانشمندان ممکن است سرانجام علت این شکست را توضیح دهد.
آنها راه حل را در استفاده از دارویی یافته‌اند که در حال حاضر برای درمان بیماران سکته مغزی استفاده می‌شود.
از دهه ۱۹۸۰، فرضیه اصلی علت بیماری آلزایمر، ایجاد پروتئینی به نام بتا-آمیلوئید(beta-amyloid) شناخته می‌شد که موجب تحلیل عصبی ناشی از این بیماری می‌شود. اما تقریبا تمام داروهای توسعه یافته برای هدف قرار دادن این ترکیب در آزمایشات بالینی انسان شکست خورده‌اند.
مطالعه جدید می‌تواند به توضیح این رشته نارسایی‌ها کمک کند. این مطالعه کشف کرده است که زمانی که یک سیناپس در مغز توسط بتا-آمیلوئید تخریب می‌شود، سلول‌های عصبی مجاور را برای تولید بتا-آمیلوئیدِ بیشتر تحریک می‌کند. این روند موجب ایجاد یک چرخه می‌شود که به پیشرفت آلزایمر کمک می‌کند.
“ریچارد کیلیک” نویسنده ارشد مطالعه جدید می‌گوید: ما نشان دادیم که یک چرخه وجود دارد که بتا-آمیلوئید تولید می‌کند. ما فکر می‌کنیم هنگامی که این چرخه از کنترل خارج شود، برای استفاده از داروهایی که بتا-آمیلوئید را هدف قرار می‌دهند، خیلی دیر است و این می‌تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از آزمایش‌های داروهای آلزایمر به موفقیتی دست نیافته‌اند.
این تحقیق نشان داد که یک پروتئین به نام “Dkk1” برای کار این چرخه ضروری است. این پروتئین به طور قابل توجهی باعث تحریک تولید بتا-آمیلوئید می‌شود که همزمان با افزایش سن، تولید آن را در مغز افزایش می‌دهد.
فرضیه این مطالعه این است که مهار Dkk1 می‌تواند چرخه تولید بتا-آمیلوئید را مختل و از کاهش قدرت شناختی مرتبط با بیماری آلزایمر جلوگیری کند.
شاید بهترین راهکار، استفاده از دارویی به نام فازودیل(fasudil) باشد که ترکیب جدیدی است که برای درمان سکته مغزی استفاده می‌شود.
در آزمایش موش‌هایی که برای تولید بتا-آمیلوئید مهندسی شده بودند، محققان دریافتند که استفاده از فازودیل در تقریبا زمانی به کوتاهی دو هفته، مقدار این پروتئین‌ها را در مغز کاهش می‌دهد و چرخه مذکور را مختل می‌کند.
“کیلیک” گفت: مهمتر از همه، کار ما نشان داده است که ما ممکن است در حال حاضر بتوانیم چرخه تولید بتا-آمیلوئید را با یک دارو به نام فازودیل که قبلا در ژاپن و چین برای درمان سکته مغزی استفاده شده است، متوقف کنیم.
وی افزود: ما به شکل قانع‌کننده‌ای نشان دادیم که فازودیل می‌تواند سیناپس‌ها و حافظه را در مدل‌های حیوانی در مقابل آلزایمر محافظت کند و در عین حال میزان بتا-آمیلوئید را در مغز کاهش دهد.
پژوهشگرانی که در این مطالعه شرکت نداشته‌اند، نسبت به آن خوش‌بین هستند، اما معتقدند که گاهی اوقات بین نتایج آزمایش حیوانی و آزمایشات انسانی در تحقیقات آلزایمر تفاوت‌های زیادی دیده می‌شود.
“کارول روتلج” از پژوهشگران موسسه آلزایمر انگلیس توضیح می‌دهد: در حالیکه این مطالعه شواهد جامعی در مورد مکانیزم مهم مولکولی آسیب آلزایمر را فراهم می‌کند، اما نباید فراموش کرد که براساس تحقیقات روی سلول‌ها و موش‌ها است.
وی افزود: فازودیل یک داروی تایید شده برای یک شرایط پزشکی دیگر است، اما در حال حاضر برای استفاده در آزمایش مربوط به آلزایمر، باید مراحل تایید ایمنی جدیدی را پشت سر بگذارد.
“دیگو گومز-نیکولا” از دانشگاه ساوتهمپتون همچنین یادآور می‌شود که برخی از تحقیقات نشان داده است که پاکسازی رسوبات بتا-آمیلوئید همیشه با بهبود حافظه و عوامل شناختی همراه نیست. بدین معنی که اگرچه این تحقیق جدید جالب است، اما لزوما با پیشرفت‌های شناختی در انسان همراه نخواهد شد.
با این حال، گروهی که این مطالعه را انجام داده‌اند، مشتاق به انجام آزمایشات بالینی هستند.
این مطالعه جدید در مجله Translational Psychiatry منتشر شده است.
منبع: ایسنا
