وقتی جانداران اقیانوس «حل» می شوند!
مشاهدات پژوهشگران نشان داده است لاک حلزونهای دریایی در بخش کوچکی از اقیانوس جنوبی در حال حل شدن است. این مدرکی مهم در زمینه تحت تاثیر قرار گرفتن حیات دریایی به واسطه افزایش اسیدیته آب اقیانوس است. فعالیتهای انسان مهمترین عامل در این زمینه محسوب می شود.
موبنا – شرایط هشدار دهنده اسیدی شدن آب اقیانوس پس از آن در مرکز توجه قرار گرفت که “گراینت تارلینگ” و همکارانش از دانشگاه کمبریج، دستهای از حلزونهای دریایی به نام “پتروپاد”ها را اوایل سال ۲۰۰۸ در اقیانوس جنوبی صید کرده و پس از مشاهده آنها زیر میکروسکوپ الکترونی متوجه شدند در لایههای بیرونی لاک سخت این جانور نشانههایی از خوردگیهای غیر معمول وجود دارد.
افزون بر گرمایش جهانی، انتشار دی اکسید کربن ناشی از فعالیتهای انسان مانند سوزاندن سوختهای فسیلی، شیمی آب اقیانوس را تغییر داده است. دی اکسید کربن پس از انحلال در آب اقیانوس، اسید کربنیک تولید می کند که خاصیت قلیایی آب را کاهش می دهد. بنابر اعلام دانشمندان، میزان pH آب اقیانوس در حال حاضر ۰.۱ در هر قرن کاهش می یابد که سریعترین آهنگ طی ۳۰۰ میلیون سال گذشته محسوب می شود.
آزمایشهای صورت گرفته نشان دادهاند موجوداتی با پوستههای سخت مانند مرجانها و نرمتنان به شدت تحت تاثیر این شرایط قرار خواهند گرفت. این قبیل جانداران برای ساختن پوسته سخت خود نیازمند جذب کربنات کلسیم از آب هستند. اما اسید کربنیک بیشتر به معنای یونهای هیدروژن بیشتر در آب است. این واکنش با یونهای کربنات، توانایی آنها برای تولید کربنات کلسیم را از بین می برد.
در این میان، آسیب پذیرترین حیوانات، مانند پتروپادها، آنهایی هستند که پوستههای خود را به طور کامل از “آراگونیت”، نوعی از کربنات کلسیم که نسبت به اسیدیته بالا بسیار حساس است، می سازند. مناطقی که عاری از آراگونیت باشند، همچنان بسیار نادر بوده، اما تداوم روند فعلی موجب گسترش جهانی این مناطق تا سال ۲۰۵۰ خواهد شد.
به گفته تارلینگ، اقیانوسهای قطبی به سرعت تغییر خواهند کرد و پس از چند دهه، آبهای استوایی نیز دچار تغییر خواهند شد. در حقیقت، مناطقی با اسیدیته بالا به تدریج بزرگتر شده و در نهایت به یکدیگر خواهند رسید. تنها گزینه برای جلوگیری از روند افزایشی اسیدی شدن آب اقیانوسها، کاهش انتشار گازهای گلخانهای بوده که با توجه به حجم عظیم انتشار و سطح دی اکسید کربن موجود، گزینهای غیر ممکن محسوب می شود.