وطن امروز : دفن هسته‌ای +عکس

مرحله آخر تعهدات دولت حسن روحانی به آمریکا برای به تعطیلی کشاندن صنعت هسته‌ای ایران؛ بعدازظهر چهارشنبه انجام شد.

دولت برای رسیدن خبر تعلیق تحریم‌ها تا قبل از انتخابات 7 اسفند، شتاب فوق‌العاده‌ای به روند تعطیلی برنامه هسته‌ای ایران بخشید به گونه‌ای که سرعت انجام تعهدات دولت روحانی در برجام، باعث حیرت دولتمردان آمریکایی نیز شد. ابتدای هفته گذشته مرحله خروج قلب رآکتور اراک و نیز پرکردن حفره‌های بخش مرکزی آن با سیمان آغاز شد. دولت روحانی پیش از این با جمع‌آوری سانتریفیوژها در نطنز و اراک و همچنین انتقال یکجای 11 تن اورانیوم غنی شده به روسیه و قزاقستان، برخی از تعهدات خود در برجام را انجام داده بود. با این حال چرخه عقب‌نشینی هسته‌ای ایران با تکمیل عملیات اراک باید صورت می‌گرفت. اواسط هفته گذشته خبر خارج کردن قلب رآکتور اراک منتشر شد با این حال سازمان تحت مدیریت

علی اکبر صالحی که متاسفانه طی 2 سال اخیر موارد متعددی از تناقض‌گویی را از او شاهد بودیم، این خبر را تکذیب کرد. با این حال از آنجا که اجرای تعهدات هسته‌ای در اراک، به صورت مستقیم و آنلاین در اختیار دولتمردان آمریکایی قرار می‌گرفت؛ این تکذیبیه‌های سازمان انرژی اتمی به جایی نرسید. جان کری، وزیر خارجه آمریکا بعدازظهر روز چهارشنبه گفت تا ساعتی دیگر مخزن قلب رآکتور آب سنگین اراک با بتن پر خواهد شد! البته همینگونه نیز شد. همزمان با عملیات خارج کردن قلب رآکتور اراک، مخزن رآکتور با بتن پر شد تا آیندگان بدانند زمانی در ایران دولتمردانی بودند که به خاطر اهدافی که همه می‌دانیم، حاصل سال‌ها زحمت و نیز خون دانشمندان این مرز و بوم را با بتن پر کردند!  خبر این اتفاق تاسف‌برانگیز را روز پنجشنبه، بهروز کمالوندی از طریق صدا و سیما اعلام کرد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگوی مستقیم با بخش خبری ساعت 14 سیما با اشاره به اینکه در مراحل پایانی رآکتور اراک هستیم و کار طی امروز و فردا به پایان می‌رسد، گفت: وارد دوره مهمی می‌شویم، دوره‌ای که ایران تمام فعالیت هسته‌ای خود را از جمله تحقیق و توسعه خواهد داشت و غنی‌سازی با یک افق بسیار روشن و رسیدن به ظرفیت صنعتی صورت می‌گیرد. کمالوندی افزود: آنچه اهمیت دارد این است که بعد از دو سال کار فشرده بویژه در حوزه‌های حقوقی و سیاسی، کار بزرگی صورت گرفته است. وی اضافه کرد: در مقابل جمهوری اسلامی ایران، قدرت‌های بزرگی قرار دارند و این قدرت‌ها پذیرفتند به حقوق هسته‌ای ما احترام بگذارند. کمالوندی گفت: الآن در شرایط بسیار مطلوبی به لحاظ افق رسیدن به تولید سوخت هسته‌ای هستیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: از روز اجرای برجام تحریم‌های ظالمانه برداشته می‌شود و ان‌شاءالله افق خوب اقتصادی را شاهد خواهیم بود. وی در پاسخ به این سوال که آیا هم‌اکنون قلب رآکتور اراک خارج شده است یا نه، گفت: دیروز مرحله نهایی بخش مرکزی را انجام دادیم و حفره‌های بخش مرکزی رآکتور اراک با سیمان پر شده است. کمالوندی افزود: ابتدا قرار بود این بخش چند تکه شود، ولی می‌خواهیم آن را به‌عنوان نماد صنعت هسته‌ای خودمان نگه داریم و این کار تمام شده است و عصر امروز[پنجشنبه] بازرسان آژانس  بین‌المللی انرژی اتمی آن را راستی‌آزمایی می‌کنند و در گزارش آنها قید می‌شود. وی اضافه کرد: فکر می‌کنم یکی، دو ساعت کار کوچکی داریم که ظرف امروز و فردا انجام خواهد شد و فکر می کنم رسیدن به مرحله اجرا خیلی نزدیک است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از رآکتور حفظ و فقط بخش مرکزی آن با سیمان پر می‌شود، گفت: بخش مرکزی همانند توپی یک قفل در به شمار می‌رود که توپی را درمی‌آوریم و یک توپی جدید جایگزین آن می‌کنیم و جای توپی قدیم، سیمان تزریق می‌شود و مهم این است که بخش اصلی رآکتور حفظ می‌شود. وی افزود: در آینده گزارش‌های مربوط به این فعالیت ارائه خواهد شد. کمالوندی گفت: اقدامات عملی دوطرف انجام شده است و کارهای نوشتاری مربوط به این اقدامات در وین در حال انجام است و فکر می‌کنم طی امروز و فردا وارد مرحله اجرا شود.

 
سرعت عمل دولت روحانی برای تخریب و تعطیلی بخش مهمی از برنامه هسته‌ای ایران از نگاه آمریکایی‌ها یک اقدام انتخاباتی است. نشریات غربی در موارد متعدد با اشاره به سرعت عمل دولت روحانی اینگونه تحلیل کرده‌اند که دولت روحانی به این دلیل به اجرای تعهدات خود در برجام سرعت بخشیده که به دنبال اعلام خبر اجرای برجام و بهره‌برداری‌های انتخاباتی از آن در آستانه انتخابات 7 اسفند است. دویچه‌وله در همین راستا نوشت: دولت روحانی و حامیان آن انتظار دارند نتایج توافق هسته‌ای با غرب و نیز تدابیر اقتصادی دولت که روندهای منفی در اقتصاد ایران را تا حدودی مهار کرده، تأثیر خود را در نتایج انتخابات دو مجلس بر جای بگذارد.
نشریه آمریکایی اکونومیست نیز در همین باره نوشته است:«پیشرفت روان به سمت روز اجرا، تا اندازه زیادی به خاطر آن است که رئیس‌جمهور روحانی و آقای ظریف، مشتاقانه خواهان رفع تحریم‌ها هستند». «اکونومیست» اضافه می‌کند: «آنها خواستار رفع مصادره از ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی‌های ایران قبل از انتخابات پارلمانی ماه آینده هستند؛ انتخاباتی که جناح آنها امیدوار است در آن عده‌ای از تندروهای مخالفشان را برکنار کنند».

البته سرعت دولت روحانی مورد توجه جان کری نیز قرار گرفته بود. او اخیرا با انتشار بیانیه‌ای به سرعت عمل دولت روحانی اشاره کرده و نوشته بود: «ایران به سرعت در حال برداشتن گام‌های لازم برای رسیدن به روز اجرای برجام است». روزنامه تحت مالکیت کنگره آمریکا نیز ساعاتی بعد از انتشار خبر خروج قلب رآکتور اراک نوشت ایران با سرعتی فراتر از حد انتظار در حال اجرای تعهدات خود تحت سند «برجام» است. پایگاه اینترنتی روزنامه «هیل»، چاپ واشنگتن، بامداد سه‌شنبه با نقل خبر پایان عملیات خروج قلب رآکتور اراک نوشت: «پیشرفت ایران (در اجرای برجام)، سریع‌تر از آن چیزی است که تحلیلگران انتظار داشتند.» روزنامه آمریکایی به خروج ذخایر اورانیوم ایران نیز اشاره کرد و نوشت رفع تحریم‌ها مستلزم تایید این گام‌ها از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. البته این موارد تنها بخشی از اسناد خبری از رسانه‌های خارجی است که سرعت عمل دولت روحانی برای اجرای تعهدات خود را به دلیل برنامه‌های انتخاباتی می‌دانند. البته رفتار دولتمردان در ایران نیز به گونه‌ای نبوده که این موضوع را نفی کند. متاسفانه از ابتدای طرح موضوع انتخاباتی بودن سرعت عمل دولت برای تخریب و تعطیلی بخش مهمی از برنامه هسته‌ای ایران، هیچگاه اهالی پاستور نه چنین موضوعی را تکذیب کردند و نه اقدامی برای رفع این شائبه انجام دادند. آنها نه تنها چنین اقدامی انجام ندادند بلکه برخی رفتارهای آنان به این شائبه دامن زده است.
تعطیلی هسته‌ای برای دولتی‌ها زیباست!
همانگونه که بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته بود، بازرسان آژانس به صورت مستقیم در حال نظارت بر بتن‌ریزی در رآکتور اراک بوده‌اند. در این میان حمید بعیدی‌نژاد، رئیس هیات به اصطلاح کارشناسی دولت روحانی از لحظات آرامبخش خود در وین خبر داد.
حمید بعیدی‌نژاد، رئیس هیأت کارشناسی ایران در مذاکره با گروه 1+5 که به منظور انجام مذاکرات در آستانه اجرایی شدن برجام در وین به سر می‌برد، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: بعد از یک پنجشنبه طولانی از صبح زود تا نیمه شب، در یک روز جمعه زمستانی آرامشبخش هستیم. ان‌شاءالله منتظر خبرهای خوبی باشید. وی افزود: لحظات زیبایی در تاریخ کشور عزیزمان در حال رقم خوردن است. کاش می‌شد در جلسات ما بودید و عزت و کرامت ملت بزرگ‌مان را شاهد بودید.  این اظهارات بعیدی‌نژاد در حالی است که ایران یک روز قبل از آن بزرگ‌ترین عملیات تخریب هسته‌ای در دنیا را با تزریق بتن به محورهای مرکزی رآکتور اراک تکمیل کرد! بنابراین چه دلیلی دارد اعضای مذاکره‌کننده دولت روحانی از روز زمستانی خود در وین اینگونه لذت ببرند؟
یادآوری گول بازطراحی!
اما موضوع تاسف‌آوری که درباره بتن‌ریزی رآکتور اراک مطرح شده، ماجرای اجرای عملیات بازطراحی آن است. تا پیش از این بارها مقامات دولتی نسبت به بازطراحی توسط 1+5 تاکید کرده بودند و البته در متن برجام نیز این موضوع تصریح شده بود. رهبر معظم انقلاب نیز البته بدون مشخص کردن مجری این اقدام، اجرای تعهدات ایران در اراک را منوط به مشخص شدن قرارداد بازطراحی کرده بودند.
همانگونه که گفته شد، دولتی‌ها برای توجیه بتن‌ریزی قلب رآکتور اراک همواره از اجرای فرآیند بازطراحی توسط کشورهای معتبر 1+5 خبر می‌دادند اما عباس عراقچی روز چهارشنبه آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت بازطراحی توسط یک شرکت ایرانی انجام می‌شود. عراقچی با بیان اینکه یک شرکت ایرانی کارهای مربوط به رآکتور اراک را انجام خواهد داد، گفت: ما برای اینکه مطمئن شویم اراک مسیر مدرن‌سازی خود را بخوبی طی می‌کند یک سند رسمی با 1+5 امضا کرده‌ایم و اسناد دیگری نیز وجود دارد اما آنچه برای ما اطمینان قلبی صددرصد ایجاد می‌کند این است که با اتکا به توانمندی داخلی خود کار مدرن‌سازی را انجام دهیم.  معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه قرارداد اصلی ما با یک شرکت ایرانی بسته می‌شود، اظهار داشت: این شرکت موظف است با توانایی‌های داخلی کار مدرن‌سازی اراک را انجام دهد و در عین حال با فضایی که برجام فراهم می‌کند با شرکت‌های کشورهای 1+5 قراردادهای لازم را منعقد و برای ساخت برخی تجهیزات و تایید طراحی‌ها اقدام کند. وی خاطرنشان کرد: اگر کشورهای 1+5 طبق تعهدی که کشورشان در برجام انجام داده است کمک کردند، چه بهتر. در غیر این صورت ما معطل آنها نمی‌شویم و تضمین اصلی در اجرای برجام توانایی‌های داخلی ما است.  این موضوع البته مورد اشاره بهروز کمالوندی نیز قرار گرفت. او در گفت‌وگو با بخش خبری ساعت 14 سیما و در پاسخ به سوالی در این خصوص که چه کسانی در مرحله بازطراحی رآکتور اراک حضور خواهند داشت، افزود: چینی‌ها در این بازطراحی حضور خواهند داشت و کشورهای دیگری نیز تعهدات خودشان را در حوزه‌های مختلف از جمله طراحی، ‌بازنگری در طراحی و ‌تامین تجهیزات به ما اعلام کرده‌اند. وی اضافه کرد: اراده متخصصان ایرانی این است با توجه به داشتن توانایی، خود این اقدامات را انجام بدهند. کمالوندی گفت: آنچه مهم است ما کار فرعی را به خارجی‌ها واگذار می‌کنیم و کارهای اصلی در اختیار ایرانی‌ها خواهد بود. آنچه از شواهد پیداست این است که برخلاف نقل قول‌های گذشته،  فرآیند بازطراحی رآکتور اراک توسط یک مجری ایرانی انجام خواهد شد و مهم‌تر از آن اینکه هزینه این اقدام توسط ایران پرداخت می‌شود! در واقع ایران رآکتور چند میلیارد دلاری خود را تخریب کرده و اکنون باید به همان میزان برای راه‌اندازی آن هزینه کند! از سوی دیگر رآکتوری که در حال راه‌اندازی بود اکنون اسقاط است و رآکتور بازطراحی شده آن قطعا سال‌ها طول می‌کشد تا به شرایط قبل از برجام برسد!  مردم ایران اکنون شاهد اقدامات کسانی هستند که عمده کارشان طی 2 سال گذشته تحویل و تخریب دستاوردهای هسته‌ای بوده است! به عبارتی جز تخریب داشته‌ها به ازای تعویق تحریم‌ها، دولت مستقر تاکنون اقدام قابل توجهی در حوزه کشورداری انجام نداده است! البته تاسفبار‌تر اینکه شائبه‌های حزبی و انتخاباتی نیز در این باره وجود دارد. به هر حال بعدازظهر 23 دی‌ماه 94 در تقویم ایران ثبت شد! روزی که بزرگ‌ترین
عملیات تخریب صنعت هسته‌ای دنیا در ایران تکمیل و قلب رآکتور اراک زیر سیمان دفن شد! روزی که دستاورد سال‌ها زحمات دانشمندان ایرانی با بتن سنگ شد! روزی که همزمان بود با ایام سالگرد شهدای هسته‌ای!