گل‌ مالی روز عاشورا در خرم‌ آباد +عکس

هر ساله آیین های “گل مالی” و “چمرانه” همزمان با عاشورای حسینی در خرم آباد برگزار می‌شود و مردم این شهر اوج عزای خود در شهادت امام حسین (ع) را با اجرای این آیین ها به نمایش می گذارند.

“چمر” در زبان لری به معنای عزا و غم اندوه بزرگ از دست دادن عزیزان است و آهنگی که در این راستا توسط طبل ها و سرناها نواخته می شوند به “چمرانه” معروف است.

مالیدن گل به شانه ها در ازدیرباز در مراسم عزای لرستانی ها رسم بوده و هرچه قدر وسعت اندوه از دست رفتن عزیر بیشتر می شد، صاحبان عزا خود رابیشتر به گل آغشته می کردند و البته این رسم امروز نیز بیشتر در روستاها همچنان پابرجا است و در شهرها نیز اجرا می شود.

آئين گل مالي در لرستان داراي چند مرحله است که از روز هفتم محرم که به روز ” تراش عباس” موسوم است، شروع مي‌شود. در روز هفتم محرم همه عزاداران حسيني به حمام رفته و پس از اصلاح سر و صورت و نظافت کامل، لباس‌هاي تميز مي‌پوشند.

از اين روز به بعد، افراد براي افروختن آتش در صبح عاشورا به جمع کردن و گردآوري هيزم پرداخته تا اگر در روز عاشورا برف و باران ببارد و هوا سرد شود كساني که در گل مي افتند (مراسم گِل افتادن) از سرما حفظ شوند. به اين منظور عده‌اي از خانه‌ها‌ي همجوار درخواست هيزم مي‌کنند که مردم نيز بسته به نذري که دارند به آنان هيزم مي‌دهند.

در تاسوعا نيز عزاداران خاک مخصوصي بنام گل باغچاله (گل رس) را تهيه کرده و در ميدان‌هايي كه با آجر چيني در جلوي تکيه‌هاي شهر درست مي‌شود مي‌ريزند و در روز عاشورا اين خاک را با گلاب مخلوط کرده و در حوضچه هایی می‌ریزند.

در روز عاشورا جوانان هیاتهای عزادار پبیش از طلوع آفتاب با پوشیدن لباس مشکی در کنار حوضچه حاضر می‌شوند و به نوبت در آن می‌غلطند و سر و صورت را با گل می پوشاند.

بسیاری از مردم از جمله سالمندان، زنان و کودکان نیز که امکان غلطیدن کامل آنها در حوضچه گل وجود ندارد، هریک با بر دست داشتن کاسه ای کوچک، در کنار حوضچه حاضر می شوند و از گل باقی مانده برای اهل خانواده به خانه می برند تا به سرو صورت و شانه ها بزنند.

عزاداران که اینک، سر و پیکر خود را به گل آغشته اند و در اصلاح عامیانه گل ماتم به سرگرفته اند، راهی هیات ها و دسته های عزاداری می شوند و تا پس از اقامه نماز ظهر عاشورا این گل عزا را همچون رختی کامل بر تن دارند. عکس‌های علیرضا صادقی نژاد از برگزاری این آئین در خرم‌آباد را در زیر‌می‌بینید.