دلیل اصلی تلف شدن گوزن های زرد

: گوزن زرد ایرانی گونه ای در معرض انقراض است که از چندین دهه پیش در زیستگاههای طبیعی کشور دیده  نشده است.با این حال چندی پیش سازمان محیط زیست برنامه عملی برای گوزن هایی که در اسارت هستند تدوین کرد تا با همکاری مشاوران خارجی تعداد این گوزن ها را افزایش دهد و با ساماندهی سایت های تکثیر در اسارت و تجمیع آنها به تدریج این گونه را در زیستگاههای طبیعی رها سازی کند.

آنطور که مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست می گوید:این دفتر ساماندهی سایت های تکثیر در اسارت گوزن زرد را آغاز کرده و بنا دارد از ۱۴ سایت موجود در کشور ۶ تای آنها را به دلیل استاندارد نبودن و نداشتن تجهیزات کافی حذف و به دنبال آن ۵۵ راس گوزن موجود دراین سایتها را به سایت های مجهز تر از جمله سایت دز در خوزستان و باغ شادی در یزد منتقل کند.

مجید خرازیان مقدم تأکید می کند: هدف ما این است که با دوبرابر کردن تعداد گوزن های زرد در سایت ها و شناسایی زیستگاههای طبیعی مستعد پس از ۴۰ سال گوزن زرد را که یکی از سمبل های حیات وحش کشور است از قفس در آوریم و به دامن طبیعت بازگردانیم  و در این راه اجازه نمی دهیم کسی با سیاه نمایی کارشکنی کند.

به گفته او، برای انتقال ۵۵ راس گوزن زرد از سایت های غیر استاندارد که تا پایان امسال حتما انجام می شود اعتباری معادل ۹۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده تا از مجرب ترین تیم های زنده گیری و بهترین داروهای بیهوشی استفاده شود.

اما درهمین ابتدای کار و در حین انتقال ۱۰ راس گوزن زرد از ایلام و کرمانشاه دو راس از آنها تلف شد ه و برخی منابع از مصدومیت و آسیب دیدگی مابقی آنها خبر می دهند.

در حقیقت یکی از آنها در پی انتفال از سایت ۱۰ هکتاری کرمانشاه به سایت دز در استان خوزستان تلف شد که به گفته مسئولان محلی و شاهدان ماجرا دلیل اصلی این تلفات عدم تجربه کافی و همچنین استفاده نکردن از تجهیزات تخصصی برای زنده گیری توسط تیم زنده گیری عنوان شده است .

دامپزشکان و کارشناسان دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست که مسئولیت زنده گیری این حیوانات را به عهده داشته اند بدون انجام بیهوشی تخصصی ، گوزنها را به محیط کوچکی داخل سایت هدایت کرده و سپس اقدام به زنده گیری کرده اند که به علت استرس زیاد حیوانات خود را به فنس زده و آسیب زیادی دیده اند . پس از این اقدام این افراد موفق به زنده گیری ۴ راس از ۶ راس گوزن این سایت شده اند سپس بدون رسیدگی به وضعیت زخمها و آسیب های شدید گوزنها آنها را داخل جعبه گذاشته و شبانه به سمت خوزستان فرستاده اند که متاسفانه به دلیل این جراحات یک راس از این گوزنها تلف می شود .

اینها مطالبی است که ازسوی مسئولان محلی درارتباط با تلف شدن گوزن زردی که از کرمانشاه به خوزستان منتقل شده مطرح شده است.

به گفته معاون محیط طبیعی محیط زیست خوزستان مراحل و مراقبت های بعد از بیهوشی حیات وحشی که قراراست زنده گیری شوند درانتقال گوزنها ی کرمانشاه به خوزستان به درستی انجام نشده و به همین دلیل یکی ازآنها به دلیل تقلای زیاد موقع به هوش آمدن تلف شد.

آنطور که عادل مولا می گوید: در انتقال گوزن های دنا به دز خوزستان مسئولیت این انتقال را به عهده گرفت و با استفاده از متخصصان مجرب بدون هیچ مشکل و تلفاتی این انتقال انجام شد به طوریکه حتی یک زخم هم بربدن آن حیوانات در حین انتقال نیافتاد.

رییس پارک ملی دز نیز با تأیید ضرب دیدگی و آسیب به گوزن های زرد پس از بیهوشی می گوید: در حال حاضروضعیت ۳ گوزنی که به خوزستان منتقل شده بودند با تیمارهای انجام شده مناسب است و لی همچنان در قرنطینه هستند.

به گفته علی جهانی میر، اما آثار ضرب دیدگی و کوفتگی بر تن این گوزنها نیززمانی که منتقل شدند کاملا مشهود بود که خوشبختانه با مراقبت های لازم در حال حاضر در سلامت کامل هستند.

با این حال مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست معتقد است، اگرچه تیم زنده گیری باید نهایت تلاش برای انتقال سالم گوزن ها را داشته باشند اما این میزان تلفات در حین انتقال حیات وحش کاملا طبیعی است و ارزیابی واقعی باید در پایان پروژه و پس ازانتقال تمام گوزن ها انجام داد.

مقدم با تکذیب اینکه تیم زنده گیری سازمان از تخصص و تجربه کافی برای بیهوش کردن گوزن ها برخوردارد نبوده اند می گوید: این تیم از رزومه بسیار قوی و چندین بار تجربه این اقدام برخوردار بوده ، علاوه براین ناظران مجرب و دامپزشکان سازمان محیط زیست این تیم را همراهی می کنند.

به گفته او، گوزن ها زنده و سالم تحویل داده شده و تا خوزستان هیچ مشکلی نداشته اند بنابراین نمی توان علت تلف شدن گوزن را نحوه نادرست بیهوشی عنوان کرد.

مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست تأکید می کند بعد از این برای اینکه مشکلی پیش نیاید تیم را موظف کرده ایم که تحویل سالم گوزن ها را در مقصد صورت جلسه کنند تا مشکلات مشابه رخ ندهد.

مقدم در پاسخ به اینکه اگر زنده گیری گوزنها به درستی انجام شده  پس دلیل اصلی تلفات چیست می گوید: هنوز نتایج کالبد شکافی که سازمان محیط زیست پیگیر آن است نیامده و پیش از آن نمی توان علت اصلی را متوجه شد اما به طور کلی درمان حیات وحش پس از مصدوم شدن کار بسیار دشواری است.

عدم حضور متخصصان صاحب نام در کمیته مدیریت راهبردی گوزن زرد که در سال جاری توسط دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست تشکیل شده و دعوت از یک کارشناس آفریقایی برای مدیریت این گونه در حالیکه یک کارشناس در آفریقا هیچ شناختی از این گونه و یا از زیستگاههای کشور ما ندارد از اقدامات عجیب این بخش از سازمان محیط زیست است و به جای صرف هزینه گزاف می توانستند از کارشناسان با سابقه ایرانی که عمر خود را برای این گونه صرف کرده اند استفاده کنند و از سوی دیگر انتخاب زیستگاههایی همچون باغ شادی یزد برای رها سازی این گونه از جمله کارهای غیر تخصصی و غیر علمی در این کمیته است در صورتیکه این منطقه در گذشته به هیچ عنوان زیستگاه گوزن زرد نبوده و معرفی مجدد این گونه به این منطقه اشتباه بسیار بزرگی است و به اعتقاد کارشناسان مجموعه این عوامل موجب بروز چنین حوادثی می شود که نه تنها اجتناب ناپذیر نبوده که با تجربه و تخصص کافی کاملا قابل پیشگیری هستند.