ترافیک اروپایی در تهران

پس از تشکیل دولت حسن روحانی روابط ایران و اسپانیا شاهد تغییرات ملموس شد و اکنون یک روند رو به گسترش دوجانبه در همه زمینه ها از جمله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در حال شکل گرفتن است به نحوی که می توان گفت دوران جدیدی در روابط تهران و مادرید آغاز شده است.

این دوران جدید، نخستین بار سال گذشته با سفر خوسه مانوئل گارسیا مارگالو وزیر خارجه اسپانیا به تهران شروع شد و با سفر محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان به مادرید در سال جاری به اوج رسید.

این تغییرات هم اکنون با برنامه سفر سه وزیر اسپانیایی در ماه سپتامبر (شهریور) به تهران در حال تکمیل است زیرا تاکنون سابقه نداشته که سه وزیر کلیدی و بلندپایه یک کشور اروپایی یعنی وزیر خارجه، وزیر صنعت، انرژی و گردشگری و وزیر عمران همزمان به ایران سفر کنند.

این درحالی است که یک هیأت اقتصادی شامل روسا و نمایندگان 40 تا 50 شرکت اسپانیایی نیز این سه وزیر را همراهی می کنند که از نظر اقتصادی بسیار پراهمیت می باشد.

فضای روابط ایران پس از توافق هسته ای با کشورهای 5+1 توسعه بسیار خوبی یافته و سفارت جمهوری اسلامی در اسپانیا شاهد درخواست ها و توجه ویژه در بخش اقتصادی، سیاسی و مطبوعاتی برای سفر به ایران است.

بنا به اعلام سفارت ایران به ایرنا، از نظر اقتصادی اکنون درخواست های بسیاری برای سفر به تهران و قرارداد با شرکت های ایرانی دریافت شده است. پرسش های بسیاری در مورد توانمندی ها و ظرفیت ایران برای همکاری مطرح می شود و شرکت های اسپانیایی می خواهند طرف های ارتباط خود را پیدا کنند.

البته فراگیری درخواست ها برای توسعه روابط با ایران شامل تمامی کشورهای اروپایی می شود که اسپانیا در این زمینه می خواهد پیشگام باشد.

از نظر رسانه ای، همزمان با این گسترش روابط، توجه بسیار ویژه ای نسبت به ایران شکل گرفته و شاهد قرارگیری اخبار مربوط به جمهوری اسلامی در تیترهای اصلی رسانه های اروپایی بویژه اسپانیایی با رویکردی مثبت می باشیم.

شاید در گذشته بیشترین خبرها مربوط به مسائل ادعایی حقوق بشر، تروریسم و.. علیه ایران بود، اما اکنون رسانه های اسپانیایی توانمندی های جمهوری اسلامی در همه زمینه ها بویژه اقتصادی و سیاسی را پیگیری می کنند.

رسانه های اسپانیایی در همین چارچوب نقشی را که ایران می تواند در ثبات منطقه و حل مسائل مهم مانند تروریسم و خشونت داشته باشد، برجسته می کنند و مقاله ها و گزارش های فراوانی را در چند ماه گذشته منتشر کرده اند.

در طول دو سال گذشته با رویکرد تعاملی دولت حسن روحانی، روزنامه ها، خبرگزاری ها و دیگر رسانه های اسپانیایی درخواست انجام مصاحبه با مقامات ایران در همه سطوح را داشته اند که سفارت جمهوری اسلامی ایران در مادرید، در باره درخواست های بسیار برای سفر خبرنگاران به ایران اقدام کرده است.

از سوی دیگر در طول ماههای اخیر مطبوعات اسپانیا (جدای از نوع گرایش فکری و سیاسی و حتی در مواردی که در گذشته به عنوان روزنامه ای مخالف ایران مشهور بودند) افزون بر مصاحبه با سفیر جمهوری اسلامی ایران در مادرید، مقالات سفیر (محمدحسن فدایی فرد) را به چاپ رسانده و درخواست های متعددی برای انجام مصاحبه و مقاله وجود دارد.

به هرصورت، انعکاس اخبار ایران در ماههای اخیر را می توان به چند گروه تقسیم بندی نمود: نخست اخبار ارسالی از سوی خبرنگاران فعال در ایران که به صورت ثابت و غیر ثابت کار می کنند مانند زاهیدا ممبرادو از روزنامه الموندو و کاتالینا گومز از روزنامه لا وانگواردیا و همچنین آنخلس اسپینوسا خبرنگار روزنامه ال پاییس که به صورت مکرر به ایران سفر می کند، منتشر کننده اخبار و گزارش های مثبت در اسپانیا هستند.

تاثیر حضور خبرنگاران ثابت به نحوی بوده که رسانه های دیگر اسپانیایی نیز با وجود مشکلات مالی، درصدد اعزام خبرنگار به ایران بوده و تلویزیون دولتی اسپانیا از جمله آنها است که همزمان با گزینه اعزام خبرنگار مستقر، فرستادن خبرنگاران موقت در حال انجام است.

اما نحوه دیگر پوشش خبری ایران به خصوص زمان مذاکرات هسته ای و توافق وین، انتشار تحلیل ها و اخبار ارسالی از نمایندگی های وابسته در کشورهای مختلف صورت گرفت که تقریبا همه روزه به گونه وسیعی در بخش های مهمی از شبکه های تلویزیونی و روزنامه ها جا گرفت.

این خبرها براساس منابع خود از سمت و سوی مختلف می باشد، با این وجود نوعی نگرش نو و متفاوت در مقالات و تحلیل های اخیر رسانه های اسپانیا وجود دارد.

پس از توافق، بسیاری از صاحبنظران اسپانیایی به ارائه مطالب در مورد مذاکرات وین و نتایج آن پرداختند که به عنوان یک منبع اطلاعات صفحات بسیاری از روزنامه ها را پر نمود. برای مثال برخی از این روزنامه ها 8 صفحه خود را به آن اختصاص داده و موضوعات مرتبط تیتر اصلی روزنامه ها و صفحات اول آن شد.

برای مثال روزنامه ال پاییس که حداقل سه میلیون خواننده در اسپانیا، آمریکای لاتین و ایالات متحده دارد، سرمقاله خود را (که مواضع آن می باشد) به جایگاه برتر منطقه ای و دیپلماسی فعال ایران و علیه رژیم صهیونیستی اختصاص داد.

اما مهمترین اتفاق خبری و دیپلماتیکی برای جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا اواخر فرودین ماه 94 رخ داد که پوشش کامل همراه با نگاه مثبت به سفر ظریف به مادرید بود.

وزیر خارجه ایران در این سفز افزون بر مصاحبه با تلویزیون دولتی و خبرگزاری رسمی اسپانیا (افه)، در جمع دبیران بخش بین الملل روزنامه مهم این کشور نظیر ال پاییس، ال موندو، لا راسون و آ ب ث حضور یافت و در باره روابط دو کشور و مذاکرات وین سخنرانی کرد.

اخبار مربوط به این سفر و مصاحبه های ظریف تا چندین روز مورد بحث و تحلیل و حتی انفعال مراکز صهیونیستی (معاون وزارت خارجه و سفیر رژیم صهیونیستی و رئیس جامعه یهودیان اسپانیا ) قرار گرفت.

از نظر تحلیل مسائل ایران نیز، دو نوع عملکرد را می توان از مطبوعات اسپانیا در سال های اخیر مشاهده کرد: دیدگاه مثبت برگرفته از افراد بی طرف 80 درصد تحلیل ها و گزارش های روزنامه ها و رسانه ها را شامل می شود و 20 درصد دیگر منفی به نظر می رسد که به دلیل سیاست حفظ روابط خود با مراکز و محافل ضدایرانی مانند رژیم صهیونیستی، منتشر می گردد.

همزمان برخی مسائل مانند حضور خبرنگاران برخی رسانه ها در اراضی اشغالی و کشورهای مختلف در این زمینه تاثیر داشته که در برخی رسانه ها نفوذ دارند، اما این رویکرد در مقابل نگاه مثبت اغلب رسانه های اسپانیایی به جمهوری اسلامی ایران کمرنگ است.

توجه ویژه اروپا به ایران و سفر پیاپی مقامات کشورهای اروپایی به تهران، افزون بر جامعه رسانه ای، مقامات سیاسی و دست اندرکاران اقتصادی اسپانیا را بسیج کرده تا هر چه زودتر برای احیا و گسترش فراگیر همکاری ها با ایران بویژه در عرصه سیاسی، فرهنگی و اقتصاد اقدام کنند که قرار است در نخستین گام عملیاتی ماه سپتامبر سال جاری میلادی هیات بلندپایه ای متشکل از سه وزیر دولت این کشور راهی تهران شوند تا از دیگر رقیبان خود در اتحادیه اروپا عقب نمانند.