سرطان به دنبال شماست، باید تندتر بدوید!

پروفسور علی گرجی
این افزایش وزن پیامدهای جبران‌ناپذیری دارد که از آن جمله می توان به گسترش بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت، چربی خون، فشار خون، بیماری‌های استخوانی و مفصلی و سرطان اشاره کرد.

سرطان به معنای رشد و تکثیر و گاهی انتشار غیرطبیعی سلولهای بدن است. تمامی سرطانها، تمایل به رشد غیرطبیعی و مهار گسیخته و همچنین انتشار به سایر اعضای بدن را دارند. سرطان، بیماری سختی است و هیچ کسی نمی‌خواهد به آن مبتلا شود. برای همین هم معمولاً در هر فرصتی درباره روشهایی که به کمک آنها می توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد، صحبت می‌شود و افراد به یکدیگر توصیه می‌کنند با افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات و کم کردن مصرف چربی و غذاهای آماده، احتمال ابتلا به این بیماری را به حداقل برسانند. البته با اینکه رژیم غذایی و مصرف موادغذایی مفید شیوه‌ای مناسب برای پیشگیری از بیماری‌های گوناگون مانند سرطان محسوب می‌شود، اما نباید نقش ورزش منظم و مداوم را نادیده گرفت. شاید تصور کنید ورزش ارتباطی با پیشگیری از سرطان ندارد، اما باید بدانید تحقیقات گسترده نشان داده است به کمک ورزش می توان احتمال بروز سرطان را بشدت کاهش داد و در صورت ابتلا، شانس عود مجدد را کاست. افزون بر آن ورزش طول عمر بیماران مبتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. این حقیقت که هم اکنون سرطان به عنوان قابل درمان‌ترین بیماری در میان بیماری‌های مزمن در نظر گرفته می‌شود از اهمیت زیادی برخوردار است. بیش از نیمی از سرطانها قابل درمان هستند. امروزه مهمترین روش مبارزه با سرطان، اصلاح سبک زندگی و سالم زیستن است که ورزش کردن در این میان نقش انکارناپذیری دارد.

سرطان دومین عامل مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و سومین عامل در کشورهای در حال توسعه است. در ایران سالانه حدود 85 هزار نفر به سرطان مبتلا می‌شوند که 55 هزار نفر از آنان جان خود را از دست می‌دهند. مطالعات نشان داده است اضافه وزن و چاقی می‌تواند زمینه ساز رشد و تکثیر سلولهای سرطانی شود. انواعی از مواد شیمیایی و هورمونها در بافت چربی انباشته شده و در بدن افراد چاق آزاد می‌شوند که موجب رشد و تکثیر سلولهای سرطانی می‌شوند. بافت چربی از خود، هورمون استروژن (هورمون زنانه) ترشح می‌کند و افزایش این هورمون موجب خطر ابتلا به سرطان پستان، رحم و برخی سرطانهای دیگر در زنان چاق می‌گردد. از طرفی اضافه وزن و چاقی به اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن منجر می‌شود. در بدن ما روزانه صدها سلول سرطانی تولید می‌شوند که توسط سیستم ایمنی از بین می‌روند. اختلال سیستم ایمنی شانس ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. همچنین باید دانست در مورد سرطان مری، چاقی عامل افزایش اسید معده و ترش کردن است که به قسمتهای تحتانی مری آسیب می‌رساند و احتمال ابتلا به سرطان مری را بالا می برد.

متخصصان توصیه می‌کنند برای کاهش خطر ابتلا به سرطان بر اثر چاقی بهتر است افراد از یک رژیم کاهش وزن پیروی کنند آنها باید فعالیتهای بدنی خود را افزایش دهند. داشتن وزن متعادل و پیروی از یک رژیم غذایی سالم می‌تواند از بروز سرطان و پیشرفت آن جلوگیری کند. در پیشگیری و کنترل سرطان باید به یک نکته اساسی توجه کرد و آن اینکه سرطان تنها یک اتفاق لحظه‌ای نیست، بلکه فرایندی از انواع تغییرات سلولی است که در یک دوره زمانی نسبتاً طولانی رخ داده که پیشرفت می‌کند.

محققان به این نتیجه رسیده‌اند که ورزش با بالا بردن سطح فعالیت سیستم ایمنی بدن در پیشگیری و درمان سرطان به ایفای نقش می‌پردازد. ورزش منظم می‌تواند با کاهش چربی بدن و چاقی، در احتمال خطر بروز سرطان تأثیر بگذارد. افراد ورزشکار کمتر دچار یبوست می‌شوند. فعالیت فیزیکی با کاهش زمان توقف مواد سمی در روده‌ها و بالا بردن سطح مواد ضدسرطان در داخل بدن از خطر سرطان روده بزرگ می‌کاهد. تحقیقات نشان داده افراد ورزشکار 30 تا 40 درصد کمتر به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند ورزش با ایجاد تعادل در مصرف انرژی بدن می‌تواند از ابتلا و یا پیشرفت سرطان پروستات در مردان جلوگیری کند.  ورزش با تغییرات در وزن بدن و سوخت و ساز می‌تواند در ابتلا به سرطان ریه بخصوص  در مردان کمک‌کننده باشد. ورزش همچنین سبب می‌شود احتمال عود دوباره سرطان بشدت کاهش پیدا کنند و طول عمر بیماران مبتلا به سرطان را تا دو برابر افزایش می‌دهد. به طور کلی 30 تا 60 دقیقه ورزش روزانه از نوع متوسط تا شدید لازم است تا بتوان به طور مؤثر از ابتلا به سرطانهایی مانند روده بزرگ پیشگیری کرد. راهپیمایی تند، دویدن و دوچرخه سواری، ورزشهای مناسبی است که می توان از آن استفاده کرد. البته انجام کارهای روزانه مانند خرید کردن، سرکار رفتن و… بدون استفاده از خودرو نیز می‌تواند نوعی ورزش محسوب شود. اگر علاقه‌مند نیستید سالهای آخر عمر را در بیمارستانها و مطبهای پزشکان بگذرانید و اندوخته‌های خود را خرج درد و درمان کنید، حتماً از امروز ساعتی از روز خود را به ورزش اختصاص دهید.