فیالکا؛ راز روسی که سال 2019 فاش شد! (+عکس)

مجله آنلاین موبنا – این موضوع در نوع خود بسیار چالش برانگیز بود زیرا ماشین رمز گذاری و رمز گشایی قبلی که نمونه ای آلمانی بود و انیگما نام داشت، در نهایت شکسته شد و جداول رمز نگاری آن به دست متفقین افتاد. به همین دلیل آنها به دنبال یک سیستم ارتباطی جدید با امنیت بالا بودند که نه تنها قابل شکست نباشد، بلکه بتواند با زبان های مختلف مانند لهستانی، مجارستانی، آلمانی، رومانیایی، اسپانیایی و البته روسی نیز کار کند. در واقع شوروی نیاز به یک شگفتی تکنولوژیک داشت.

ماشین رمز گذاری فیالکا

فیالکا در زبان روسی به معنای رنگ بنفش یا گیاه بنفشه است. این ماشین در پاسخ به الزام شوروی برای طراحی یک دستگاه رمز گذاری قدرتمند در پایان جنگ جهانی دوم ساخته و در سال 1956 معرفی شد. فیالکا توانست به جایگزینی برای آلباتروس، ماشین رمز گذاری قبلی شوروی که بسیار از انیگما پیچیده تر بود تبدیل شود.

موفقیت این دستگاه تا جایی پیشرفت که در دهه 1970، توسط  کشورهای امضا کننده پیمان ورشو (پیمانی نظامی که به امضای 8 کشور رسید و طی جنگ سرد رقیب پیمان ناتو محسوب می شد) و شمار دیگری از ملت های کمونیست به کار گرفته شد و تا دهه 1990 نیز به خدمت فعال خود ادامه داد.

به رغم آنکه تعداد زیادی کشور از دستگاه رمز گذاری استفاده می کردند، موجودیت فیالکا همچنان به صورت یک راز حفظ شده بود و روسیه تا سال 2005 هیچ گونه اطلاعاتی مرتبط با آن را فاش نکرد. به همین علت تا به امروز جمع آوری هر یافته ای پیرامون چگونگی ساخت، کاربری و جداول رمز گذاری فیالکا یک چالش واقعی بود. البته تلاش های صورت گرفته به منظور پنهان نگاه داشتن موضوع دوام نیاورد و در سال 2019 نمونه ای از این دستگاه رمز گذاری در موزه جاسوسی کاگ‌ب واقع در نیویورک به نمایش درآمد. گفته می شود که مدل مورد نظر از جمله اولین نسخه های ماشین مذکور است.

متدهای رمز گذاری فیالکا پیشرفته بودند اما فناوری اولیه یک تکنولوژی قدیمی محسوب می شد. درست مانند انیگما این دستگاه نیز یک ماشین الکترومکانیکی به شمار می رفت. صفحه کلید آن مشابه همان چیزی بود که در ماشین های تحریر دوره مربوطه دیده می شد. این در حالی است که بدنه از پیشرفت بیشتری برخوردار و مجهز به یک سری روتور بود که با ضربه زدن تایپیست به حروف، در واقع حروف دیگری را به جای آنها می نشاند.

دستگاه یک پیام را رمز گذاری می کرد و سپس جابجاگر حروف را به صورت تصادفی برای شکل دهی به پیام جایگزین می ساخت. در ادامه نامه نوشته شده تنها به دنبال قرار گیری در دستگاه خواهر در مدت زمانی کوتاه رمز گشایی می شد. طبق گفته های غیر رسمی استفاده از این ابزار به اندازه ای سری بود که کادر آموزش دیده ملزم به امضای یک قرار داد مبنی بر عدم امکان خروج تا 2 سال آینده از کشور بودند.

فیالکا تا جای ممکن کاستی های انیگما را پوشش داد. رمز گذاری در دستگاه روسی به مراتب امن تر بود زیرا در آن از 10 چرخ گردشی حاوی حروف استفاده می شد. همین فاکتور در مورد انیگما 3 الی 4 چرخ بود. هر چرخش باعث می شد که فیالکا قادر به رمز گذاری جداگانه حروف باشد و در مجموع بتواند 500 تریلیون کد تولید کند.

طبق اظهارات Stephen Budiansky فردی که تلاش های آژانس امنیت ملی آمریکا برای شکستن کدهای ماشین رمز نگاری شوروی را در کتاب خود به نام “جنگجویان رمز” بررسی کرده بود، دانش رمز گذاری شوروی آنچنان پیشرفته شد که امکان شکست آن تنها با خطای انسانی، سرقت اطلاعات و یا خیانت یکی از خودی ها وجود داشت. از این رو همواره ایجاد یک رمز خوب از شکستن یک رمز خوب آسانتر خواهد بود. وی در کتاب مذکور ادامه می دهد: رمز شکنی هایی مهمی که توسط نیروهای آمریکایی و یا شوروی طی جنگ سرد انجام شدند نیز همگی به طرق مستقیم یعنی سرقت لیست های کلیدی کدها بوده اند.

مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.

 منبع: مجله تصویری سلاح