کوتاه درباره مسئولیت‌پذیری
چه خوشمان بیاید و چه نه هر کدام از ما در قبال خود مسئولیت داریم، هر کاری که با زندگی انجام می دهیم و یا هر چه تا کنون انجام داده ایم همه و همه به خود ما بستگی داشته است و جزئی از سیستم بزرگ مسئولیت خواهد بود.
مجله آنلاین موبنا – از دیدگاه شما مسئولیت پذیری چه معنایی در بر خواهد داشت؟ شاید میزان این ویژگی را با نتایجی که در زندگی خود مشاده می کنید، بسنجید اما در حقیقت مسئولیت پذیری را می توان به معنی قبول آگاهانه نقش خود در زندگی و اتفاقات مختلف آن تعریف کرد. چه خوشمان بیاید و چه نه هر کدام از ما در قبال خود مسئولیت داریم، هر کاری که با زندگی انجام می دهیم و یا هر چه تا کنون انجام داده ایم همه و همه به خود ما بستگی داشته است و جزئی از سیستم بزرگ مسئولیت خواهد بود.
خیلی از افراد در پاسخ به عدم عملکرد مناسب خود در این زمینه، با عبارت هایی نظیر “چیزی تحت کنترل من نبوده است” سعی در پاک کردن صورت مسئله دارند اما این افراد باید توجه داشته باشند که در این صورت باز هم مسئول طرز تفکر نادرست خود و عواقبی که به دنبال آن به بار خواهد آمد هستند. مقوله ی مسئولیت پذیری ویژگی ای نیست که بتوان در آن تقلب کرد. در حقیقت اگر هم بتوان این کار را انجام داد، مجددا به ضرر خود ما خواهد بود چرا که هیچ فردی در تمام کره زمین پیدا نمی شود که به اندازه خود شخص برای کار هایی که به او محول شده دلسوز باشد.
تفکر غلط در مورد این ویژگی شخصیتی از دوران کودکی در ذهن همه ما نقش می بندد و ریشه های آن نیز به فرهنگ یک جامعه باز می گردد که از سالیان دور میان مردم به صورت ناخودآگاه رواج یافته است. این تفکر نادرست، مسئولیت پذیری را یک الگوی اجباری می پندارد که اگر مجبور به انجام آن نباشیم هیچگاه برایش وقت خود را صرف نخواهیم کرد! اما در ادامه می خواهیم با ارائه نکاتی مهم این تفکر غلط را بازنگری کرده و لزوم وجود مسئولیت پذیری برای کامیابی در زندگی فردی و اجتماعی خود را خاطر نشان کنیم.
+ مزایای قبول مسئولیت های فردی در زندگی شما
شاید به جرئت بتوان گفت هیچ چیز تاثیرگذار تر و مهم تری به اندازه قبول مسئولیت برای زندگیتان در دنیا وجود ندارد. چرا که در تمام طول روند زندگی خود می توانید از مزایای فراوان آن بهره مند شوید. در نتیجه برای آن که آشنایی بیشتری با این مزیت ها ایجاد کرده و شما را به پذیرش خوبی های فراوان این ویژگی ترغیب کنیم، به چند مورد از مهم ترین این ها خواهیم پرداخت.
آزادی
انسان برای آزاد زیستن و تجربه آزادی متولد شده است. این نکته زمانی بیشتر احساس خواهد شد که در برابر این آزادی، مسئول تمام اعمال خودش نیز خواهد بود. با قبول مسئولیت های شخصی، این آزادی را می یابید تا زندگیتان را هر جور که دوست دارید ساخته و مطابق میل خود آن را به پیش ببرید. لحظه ای که اهمیت مسئولیت پذیری را به عنوان یکی از اجزای خلقت بپذیرید، آن گاه است که به درک کاملی از توانایی ها و قدرت های درونی خود خواهید رسید. دست یابی به هر هدفی که در ذهن داشته باشید، تحت کنترل شما خواهد بود و شرایط بیرونی تاثیری بر تغییر نتیجه نخواهند داشت! مسئولیت پذیری شخصی به طور کلی پایه و اساس رشد فردی محسوب می شود. با آگاهی یافتن از نقش خود در این پروسه، می توانید شانس بهبود و پیشرفت را به وجودتان باز گردانید.
کسب احترام و اعتماد دیگران
فرض کنید زمانی که در حال انجام وظیفه شغلی خود هستید، دچار اشتباه می شوید. هنگامی که این اشتباه و خطا رخ داده را می پذیرید، اطرافیان نیز اعتماد بیشتری در فعالیت های آینده تان به شما خواهند داشت. قبول مسئولیت، کلماتی که بر زبان می آورید را با اعتماد و احترام بیشتری همراه می سازد.
اما این ویژگی نه تنها اعتماد را به ارمغان می آورد بلکه “احترام” را نیز به دنبال خواهد داشت. اگر فردی باشید که برای کار های خود مسئولیت قائل می شود، در صورت ایجاد خطا نیز اغلب این مورد توسط دیگران نادیده گرفته شده و احترامی مضاعف کسب خواهید کرد.
کاهش احساسات منفی
شاید عجیب باشد اما زمانی که از زیر بار مسئولیت های زندگی خود و نقشتان در اجتماع شانه خالی می کنید، سبب جذب نیرو های منفی زیادی خواهید شد. زمانی که دیگران را سرزنش کنید، احساس خشم و در عین حال گناهکار بودن را به سمت خود جذب می کنید. بدترین عارضه ای که به دنبال عدم مسئولیت پذیری به وجود می آید، احساس عدم قدرت است و اگر نتوانید کنترل زندگی خود را به دست بگیرید، ماحصل آن افسردگی خواهد بود.
+ نیرو های مقاوم در مسیر
ای کاش می توانستیم دست یابی به مسئولیت پذیری را امری آسان تلقی کنیم. اما حقیقت قطعا چیز دیگری است. نیرو هایی وجود دارند که سعیشان در جهت مسدود ساختن این مسیر است و شناخت آن ها ضرورت می یابد. هر کدام از مسیر هایی که جلوتر اشاره می شوند، راه کار هایی هستند که مغز ما برای حفظ استراتژی پایدار خود پیش می گیرد. قبول مسئولیت شما را آسیب پذیر می کند و این در حالی است که مغز و روح آدمی به هیچ عنوان تمایلی به آن ندارد.
سرزنش دیگران
“به جای آن که به شیطان وجود دیگری حمله کنید، شیطان نهفته در وجود خود را هدف بگیرید”
زمانی که اتفاقی تلخ رخ می دهد، آیا در اولین عکس العمل خود به دنبال علتی خارجی می گردید؟ یافتن مقصر آن قدر ها هم مهم نیست. آن چه مهم است پاسخی است که در جواب به رخداد موجود می دهید. اما متاسفانه اغلب مردم در دام سرزنش کردن دیگری گرفتار می شوند، مسئولیتی که بر دوش آن ها بوده است را به گردن فردی دیگر انداخته و وی را به خاطر شکست خود مقصر جلوه می دهند.
زمانی که دیگری را سرزنش می کنید و از کنترل خود بر شرایط دست می کشید در این هنگام روح شما نیز احساس بهتری دارد. اما این حس درونی نمی تواند توجیهی مناسب برای فرار از مسئولیت پذیری باشد چرا که باز هم مسئول اتفاقی هستید که رخ می دهد و اگر به این مسیر اجازه رشد بدهید، شرایط حتی از قبل هم دشوار تر خواهد شد و امکان پاسخ مناسب به وضعیت موجود به طور کلی از بین می رود زیرا انرژی خود را صرف روندی اشتباه کرده اید.
بهانه
بهانه آوردن نیز همانند پروسه سرزنش کردن است با این تفاوت که به جای افراد، شرایط موجود دست مایه سود استفاده قرار می گیرد. زمانی که برای هدفی جدید برنامه ریزی می کنید، ذهن شما به طور خودکار بهانه هایی از پیش تعیین شده برای مقابله با احتمال شکست، در نظر خواهد گرفت در نتیجه راه میانبری برای بیرون بردن شما از بحران ساخته می شود که به وسیله آن از زیر بار مسئولیت خود فرار کنید.
اما کاملا واضح است که این روش، شیوه مناسبی برای تفکر نیست. شکست و یا موفقیت صرف نظر از شرایط خارجی، تنها به خود ما بستگی دارد. با قبول مسئولیت و برنامه ریزی برای آن، احتمال بیشتری برای برداشتن گام های درست تا رسیدن به موفقیت وجود خواهد داشت.
شکایت
شکایت به معنای ساده، تمرکز بر اشتباهات است و سبب می شود همه چیز بسیار بدتر از آنچه که واقعا است به نظر بیاید. در نتیجه توجه شما از تمام نقاط مثبت زندگی به تدریج سلب می شود. این روند می تواند به سادگی تبدیل به عادت شود و هاله ای از انرژی منفی را بسازد که در آن غرق شوید. هر چه بیشتر شکایت کنید، توانایی خود برای پذیرش مسئولیت را به میزان بیشتری کاهش می دهید و بهترین راه مقابله با آن بازنگری در تفکراتتان است.
نقش قربانی
زمانی که دیگران را سرزنش می کنید، بهانه می آورید و شکایت می ورزید، در حال شکل دهی به شخصیت خود با ذهنیت یک قربانی خواهید بود. این ذهنیت کاملا مخالف با مسئولیت پذیری در زندگی است. بازی کردن این نقش نیازمند گسترش دادن بیش از حد تاثیر شرایط خارجی در زندگی شخصی خواهد بود.
ممکن است هر فردی در دوره ای از حیات خود این حالت را احساس کند اما نباید اجازه دهیم به یک ویژگی دائمی تبدیل شود.
+ چگونه باید مسئولیت پذیری را تقویت کرد
برای آن که در این میدان پیروز شوید لازم است ابتدا تصمیمی خودآگاه بگیرید. اما تنها گفتن کافی نیست و باید برای تحقق آن تلاش کنید. راه کار های کمک رسان پیرامون این موضوع را ذکر خواهیم کرد.
بررسی گزینه ها
در هر زمانی و تحت هر شرایطی، انتخاب های متفاوتی برای چگونگی پاسخ دهی در اختیار خواهید داشت. فرقی نمی کند این شرایط تا چه حد دشوار باشد، حتی اگر در یک زندان غیر طبیعی هم زندانی باشید، بر حالات ذهنی خود کنترل دارید. انتخاب شما می تواند تمرکز بر نکات مثبت باشد! در نتیجه به جای آن که به غرق شدن بیشتر خود کمک کنید، گزینه ای را بیابید که بیشترین تاثیر مثبت را در پی خواهد داشت. این تمرین به تقویت حس مسئولیت پذیری شما یاری می رساند.
سرزنش معکوس
زمانی که در کاری خطا رخ می دهد، حتی اگر احساس می کنید شرایط خارجی هم در این اتفاق دخیل بوده اند، اشتباه خود را بپذیرید و به جای سرزنش هوا و زمین، از دورن خود شروع کنید. از ریسک کردن و یا پذیرش مسئولیت های بزرگ نترسید، عدم توانایی برای اتخاذ تصمیمات مناسب به علت ترس کاذب، بسیار بدتر خواهد بود.
ایده ها و عقاید تازه
باید دائما عقاید و فیلتر هایی که از طریق آن ها دیدگاه خود را به دنیا بنا کرده اید، به چالش بکشید. آن دسته از عقایدی که ایجاد محدودیت در نگرش کرده اند را یافته و حذف کنید چرا که از سد های اصلی در جهت کسب ویژگی مسئولیت پذیری هستند. این کار سبب بازگشت انگیزه به وجود شما برای انجام هر کاری می شود که به نوعی به قبول مسئولیت های مختلف کمک خواهد کرد.
بخشش
همه انسان ها ممکن است دچار خطا شوند. اگرچه می توان احتمال خطا و اشتباه را کاهش داد اما امری کاملا غیرقابل اجتناب نیست. باید بیاموزید که چگونه خودتان و دیگران را ببخشید. مقاومت را کنار بگذارید تا ساده تر بتوانید در صورت بروز اشتباه آن را پذیرفته و به شرایط عادی بازگردید.
+ نتیجه
“در مسابقه ای مداوم که از آن تحت عنوان زندگی یاد می شود، همه ی ما همان کسانی هستیم که به شخصیت و ماهیت خود شکل می دهیم. این پروسه تا زمان مرگ ادامه خواهد یافت و انتخاب های ما بازتاب کاملی از مسئولیت هایمان خواهند بود” آنا النور روزولت؛ همسر فرانکلین روزولت سی و دومین رئیس جمهور آمریکا و اولین بانوی رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد
