یک «مهارت» ضروری برای همه!

مجله آنلاین موبنا – شاید یکی از بزرگ ترین دغدغه هایی که به ویژه در زندگی امروزی درصد کثیری از افراد را آزار می دهد، عدم توانایی برای نه گفتن باشد. این کلمه دو حرفی کوچک بر عکس ظاهر بسیار ساده اش، می تواند از بروز مشکلات زیادی جلوگیری کند! کافی است توانایی استفاده از آن را دارا باشید. آیا هنگامی که از شما تقاضایی می شود و نمی توانید آن را انجام دهید و یا حتی مایل به انجام نیستید، قابلیت نه گفتن دارید؟ آیا از آن دسته افرادی هستید که در جریان یاری به دیگران و کمک به آن ها، لزوم نه گفتن را از یاد برده است؟

هیچ فرد سالمی احساسات دیگران را از بین نمی برد و هر چه در توان خویش داشته باشد برای کمک به آن ها استفاده خواهد کرد اما با این وجود لازم است بعضی مواقع خودتان را در اولویت قرار دهید و پیش از آن که به دیگری فکر کنید، شرایط خود را در نظر بگیرید. قبول یک سری از تقاضا ها به دلیل ترس از ناراحت شدن افراد، احساس وظیفه کردن و یا خجالت کشیدن سبب می شود به مرور زمان خود را فراموش کنید و ماشینی برای برآورده سازی نیاز های دیگری شوید.

حل مشکلات فردی در زمینه دست یابی به مهارت ” نه گفتن” نیازمند صرف زمان و تمرین بسیار است. اما در نهایت با تمرین بسیار فردی شاد تر و پر انرژی تر خواهید بود. اما به راستی چرا؟ زیرا از زیر بار سنگینی که ناشی از انجام کار های ناخواسته است خارج می شوید و می توانید آرامش بیشتری را طی زندگی خود تجربه کنید.

چرا نه گفتن دشوار است؟

اغلب موارد عدم توانایی برای رد تقاضایی که علاقه ای به انجام آن ها ندارید معلول علت های زیر است:

+ گاهی اوقات تنها به فکر کمک رساندن به دیگری هستید و صرف نظر از کاهش انرژی و از دست رفتن وقت خود باز هم می خواهید این کار را انجام دهید. اما با آن که یاری رساندن به افراد دیگر عملی پسندیده است، آن چه اولویت دارد خودتان هستید!

+ ممکن است به دلیل جلوگیری از مشاجره و یا جلب نظر فرد مقابل، از نه گفتن امتناع بورزید.

+ ترس از بی نزاکت جلوه کردن نیز یکی دیگر از علت های این عدم توانایی است. بسیاری از افراد تنها برای آن که انسانی با ادب به شمار بروند خود را قربانی بله گفتن های همیشگی می کنند.

+ ترس از دست دادن فرصت ها نیز می تواند عاملی دیگر باشد. ممکن است تصور کنید رد تقاضای دیگری منجر به از میان رفتن یک سری مزیت های احتمالی برای شما خواهد شد.

چند مورد از علت های بالا برای شما آشنا به نظر می آیند؟ کدام یک از این ها دست و پای شما را بسته است؟ متاسفانه بسیاری از مواقع با وجود آن که می دانیم قدرت انجام 100 درصد تقاضای مورد نظر را نداریم، باز هم نه نمی گوییم! این مشکل تنها به دلیل نهادینه شدن الگو های رفتاری غلطی است که از کودکی با آن ها دست و پنجه نرم کرده ایم. اما به هر حال باید زمانی برای تغییر فرا برسد!

“مهارت نه گفتن“

قدم نخست برای ایجاد تغییر چیست؟ ابتدا باید بیاموزید که نه گفتن دلیل بر بی ادبی و یا مخالفت نیست بلکه ارزش زمان و انرژی خود را می دانید و به هر دلیلی قادر به انجام خواسته ی دیگری نیستید. در حقیقت کسب این مهارت، زندگی را برای شما راحت تر خواهد کرد و کمتر در موقعیت های ناخواسته و اجباری قرار خواهید گرفت. زمانی که مهارت های نه گفتن را آموختید، درخواهید یافت که به آن بدی هایی هم که تصور می کردید نبوده است! مقاوت در برابر خواسته های نامعقول دیگران نه تنها ضعف نیست بلکه نوعی مهارت بسیار کاربردی نیز محسوب می شود. ترس از نه گفتن تنها الگویی ذهنی است که با تمرین مکرر رفع خواهد شد. اما چگونه می توان با بهره گیری از روشی درست به دیگران نه گفت؟ در ادامه به بررسی چند مورد از این روش ها خواهیم پرداخت.

+ محدودیت های زمان را توضیح دهید. برای مثال زمانی که با خواسته ای رو به رو می شوید که نمی خواهید آن را انجام دهید، کمبود فرصت را برای فرد مقابل شرح دهید. مشغله های زندگی امروزی سبب شده است اغلب فرصت کمی برای انجام کار های خارج از برنامه خود داشته باشیم در نتیجه این محدودیت را ذکر کنید.

+ بررسی کنید. از طرف مقابل برای بررسی تقاضای وی مهلت بگیرید. آن را مورد مطالعه قرار دهید، برنامه خود را بررسی کنید و نتیجه را به وی اعلام کنید. در این صورت درک خواهد کرد که جواب منفی شما با بررسی داده شده است و واقعا قادر نیستید به او کمک کنید.

+ اگر خواسته ی فرد متناسب با مهارت های شما نیست به وضوح آن را عنوان کنید. کاری که نمی توانید انجام دهید را تنها به دلیل خجالت کشیدن از نه گفتن نپذیرید! می توانید وی را به فردی دیگر که دارای تخصص در زمینه درخواستی است راهنمایی کنید اما هیچ گاه به خاطر فرار از گفتن جمله ای ساده، خود را درگیر کار های ناخواسته نکنید.

+ این مورد ساده ترین اما در عین حال قطعی ترین روش است. بگویید “نه نمی توانم!” و یا برای مثبت تر شدن جمله می توانید “خیلی معذرت می خواهم اما نمی توانم این کار را انجام دهم” را جایگزین عبارت قبلی کنید. شاید تصور کنید این گونه پاسخ دادن دور از ادب و دشوار است. اما همیشه یک پاسخ واضح و قطعی، نه تنها تکلیف شما را روشن خواهد کرد بلکه طرف مقابل را نیز معطل نمی کند.

در مجموع و با توجه به مواردی که ذکر شد، بهترین راه کار برای یادگیری مهارت “نه گفتن” فقط و فقط “صداقت” است! با خودتان و با فرد مقابل صادق باشید. اگر نمی خواهید کاری را انجام دهید به سادگی نه بگویید و به دنبال آن، آرامش را پیش روی خود تجربه خواهید کرد.