راز عملیات فوق محرمانه آمریکا برای کشف کشتی تایتانیک (+عکس)

موبنا – پانزدهم آوریل ۱۹۱۲ کشتی تایتانیک در حالی بندر ساوت‌همپتون انگلستان را به مقصد نیویورک ترک کرد که به عنوان بزرگترین شیئ قابل حرکت تاریخ روی آب‌های کره زمین محسوب می‌شود و از آنجایی که لوکس‌ترین و بزرگترین کشتی تفریحی جهان بود، ثروتمندترین افراد از مدت‌ها قبل بلیت این سفر تاریخی را خریداری کردند تا نام آنها برای همیشه در تاریخ ثبت شود.

با این وجود شادمانی مسافران و خدمه کشتی دوام چندانی نداشت. در ساعت ۲۳:۴۰ چهاردهم آوریل دیدبان کشتی حضور کوه یخ را اعلام کرد و به دستور کاپیتان «ادوارد اسمیت» تایتانیک به سمت چپ هدایت شد. این کشتی غولپیکر با سرعت ۲۹ کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کرد و متوقف کردن آن با چنین سرعتی بیش از ۸۰۰ متر طول می‌کشید و فرصت کافی برای چرخش به سمت چپ وجود نداشت. همین اتفاق باعث شد کشتی به کوه یخ برخورد کند. کاپیتان اسمیت که اوضاع را بحرانی دید هشت دقیقه بعد از این اتفاق به قسمت‌های داخلی کشتی رفت تا میزان آسیب‌های پیش آماده را برای اولین بار از نزدیک مشاهده کند و متوجه شد در همین فاصله کم ارتفاع آب داخل بدنه کشتی به بیش از ۴.۵ متر رسیده است. خبرها به سرعت بین مردم پیچید و طولی نکشید که همه جان خود را در خطر دیدند.

«توماس اندروز» که یک مهندس ایرلندی و طراح اصلی تایتانیک بود در این سفر حضور داشت و البته «بروس ایزمای» مدیر شرکت دریایی «ستاره سفید» که صاحب اصلی کشتی تایتانیک بود هم این سفر را همراهی میکرد. در حالی که مدت زیادی از برخورد کشتی با کوه یخ سپری نشده بود کاپیتان اسمیت به طراح کشتی گفت: «قسمت‌های ۱، ۲، ۳،‌ ۴ و ۵ پر از آب است و این مسئله چقدر می‌تواند خطرناک باشد؟». مهندس اندروز به او پاسخ داد که این اتفاق بسیار بد است و کشتی در حال غرق شدن است. کاپیتان پرسید: «ولی تو گفته بودی تایتانیک هرگز غرق نمی‌شود؟». توماس که از ابتدا گفته بود اگر ۳ یا ۴ قسمت از مخازن زیر کشتی پر شوند تایتانیک هرگز غرق نمی‌شود به اسمیت گفت که باید این مسئله را بپذیرند و هم اکنون هر ۵ مخزن پر شده‌، تایتانیک به پایان عمر خود نزدیک شده است. کاپیتان که با نگرانی پرسید چقدر وقت داریم، مهندس اندروز به او پاسخ داد: «نمی‌دانم! حداکثر ۲ ساعت دیگر دکل‌ها و بدنه زیر آب می‌روند».

این طور که در تاریخ ثبت شده است در ساعت ۲:۲۱ دقیقه بامداد روز شانزدهم آوریل ۱۹۱۲ میلادی جریان آب در اطراف بدنه کشتی باعث شد دکل جلوی آن کنده شود و با سکوهی فرماندهی و دودکش‌ها برخورد کند. لحظاتی بعد دودکش‌ها کنده شدند و به دلیل ظاهر مخروطی شکل سینه و بدنه، با کم شدن سرعت به کف اقیانوس سقوط کردند. چرخش ساعت‌گرد دم کشتی باعث شد پیش از برخورد آن با کف اقیانوس اطلس وسایل بیشتری از داخل کشتی به بیرون ریخته شود و سپس دم کشتی با سرعت ۵۵.۵ کیلومتر بر ساعت و با زاویه ۲۰ درجه با بستر اقیانوس برخورد کرد. در نتیجه این اتفاق بدنه کشتی شکسته و عرشه آن خرد شد تا این تراژدی به بزرگترین فاجعه دریایی تاریخ تبدیل شود و از ۲۲۲۴ نفری که در تایتانیک حضور داشتند، تنها ۷۱۰ نفر زنده بمانند.

هم اکنون که ۱۰۶ سال از این اتفاق می‌گذرد، روزنامه‌های آمریکایی امروز نوشتند اگر یکی از ماموریت‌های فوق امنیتی نیروی دریایی در طول جنگ سرد انجام نمی‌شود، این احتمال وجود داشت تایتانیک برای دوره زمانی طولانی‌تر در اعماق اقیانوس باشد و پروژه‌ای برای کشف آن دنبال نشود. اسناد طبقه‌بندی شده مربوط به داستان کشف تایتانیک در اعماق اقیانوس آرام بخشی از نمایشگاه جدید «تایتانیک: داستان بازگو نشده» محسوب می‌شود که مرکز «نشنال جئوگرافیک» آن را برگزار می‌کند. نمایشگاه مذکور که این هفته در شهر واشنگتن آمریکا برگزار شده است جزییاتی را از زبان «رابرت بالارد» اقیانوس‌شناس مشهور در مورد کشف بقایای تایتانیک بازگو می‌کند که اقلام بازیابی شده و قایق‌های نجات این کشتی بزرگ را هم به نمایش می‌گذارد.

بالارد که هم اکنون یکی از محققان مرکز تحقیقاتی «نشنال جئوگرافی» محسوب می‌شود، سال ۱۹۸۲ میلادی از کارمندان نیروی دریایی آمریکا بود و سپس قرار شد او به کمک یک زیردریایی ویژه نظامی که تصور می‌شد تا اعماق اقیانوس اطلس فرو می‌رود، در پروژه کشف تایتانیک حضور داشته باشد. سال ۱۹۸۵ میلادی نیروی دریایی آمریکا با آقای بیلارد که به یکی از فرماندهان ارشد نظامی تبدیل شده بود جلسه محرمانه برگزار کرد تا از فناوری هوشمند زیردریایی برای کشف بقایای دو زیردریایی هسته‌ای غرق شده با نام‌های «یواِس‌اِس ترِشِر» و «یواِس‌اِس اسکورپیون» استفاده کند. زیردریایی‌های هسته‌ای مذکور در اوج درگیری‌های جنگ سرد در آب‌های اقیانوس آتلانتیک شمالی غرق شدند و دولت آمریکا قصد داشت با پیدا کردن آنها جلوی تاثیرات مخرب روی محیط زیست را بگیرد و به گفته بیلارد، همچنین قرار بود با این اتفاق مشخص شود که دولت شوروی از چه فناوری‌های نظامی برخوردار بوده است.

بالارد همان روزها با «رونالد تونمن» معاون رئیس عملیات دریایی جنگ‌های زیردریایی آمریکا ملاقات کرد و با تصمیم نهایی این دو نفر قرار شد کشف تایتانیک هم بخشی از عملیات محرمانه آنها باشد.

بالارد گفت: «من به نیروی دریایی آمریکا اعلام کردم که محل غرق شدن تایتانیک در منطقه‌ای بین دو زیردریایی ترِشِر و اسکورپیون است. با این اتفاق به آنها اصرار کردم که در جریان این عملیات زیردریایی به کشف بقایای تایتانیک هم بپردازیم». بالارد می‌گوید که فرمانده تونمن تصور می‌کرد دیوانه شده‌ام که می‌خواهم چنین پروژه‌ای را آغاز کنم. ولی در نهایت به من گفت: «مهم نیست که در این اتفاق عملیات دیگری را هم برای خود تعریف کرده‌ای یا نه. کشف دو زیردریایی مذکور را انجام بده و پروژه خودت را هم پیش ببر».

بالارد و گروه او پروژه بزرگ خود را آغاز کردند و سرانجام موفق شدند بدنه غرق شدن دو زیردریایی را شناسایی کنند و پس از این اتفاق بدون آنکه بالارد به خشکی برگردد، ادامه عملیات را برای کشف تایتانیک آغاز کرد. او می‌گوید: «پروژه‌ای که دیگر گروه‌های تحقیقاتی پس از گذشت چندین ماه نمی‌توانستند انجام دهند برای ما تنها ۱۲ روز به طول انجامید تا تایتانیک را در اعماق اقیانوس اطلس پیدا کنیم».

بالارد در مصاحبه اخیر خود توضیح داد بسیار خوشحال است که پس از گذشت هفت دهه نخستین نفری بود که تایتانیک غرق شده را از نزدیک مشاهده کرد و شواهدی از این اتفاق به دست آورد که هیچ کس نمی‌دانست. او گفت هر جزییاتی که مربوط به تایتانیک باشد را متوجه شد و با بررسی‌های بیشتر محل دقیق برخورد کشتی با کوه یخ، محل دقیق غرق شدن آن و محل دقیق فرار مردم با قایق‌های نجات را شناسایی کرد. او توضیح داد: «نقطه دقیقی که همه می‌گفتند مردم با قایق‌های نجات فرار کردند با آنچه که ما در بررسی‌های خود متوجه شدیم کاملا تفاوت داشت».

بالارد در مصاحبه با روزنامه یواِس‌اِی تودی گفت: «بر این باور بودم که شاید من نباید به دنبال تایتانیک بگردم، ولی پیش از آغاز عملیات بررسی‌های بسیار گسترده انجام دادم تا میدان تخریب آن به طور دقیق محاسبه شود. تصور کنید که اگر قرار بود از یک گوزن در یک جنگل برفی عکاسی کنم به دنبال ردپای آن می‌گشتم و برای پیدا کردن تایتانیک در اعماق اقیانوس اطلس هم چنین کاری را انجام دادم».

این طور که بالارد می‌گوید، شبی که بقایای تایتانیک در اعماق اقیانوس اطلس کشف شد بسیار شبیه به همان شبی بود که تایتانیک به اعماق اقیانوس فرو رفت. اقیانوس در آن شب بسیار آرام بود، نور ماه به سطح آب می‌تابید و تکه‌های یخ در اطراف منطقه دیده می‌شد.

در ساعت ۲:۰۰ بامداد اول سپتامبر ۱۹۸۵ میلادی بالارد و گروهش به کمک فناوری دریایی روباتیک خود توانستند نخستین عکس‌ها را از تایتانیک غرق شده تهیه کنند. او گفت: «در آن لحظه ما در نقطه‌ای ایستاده بودیم که تایتانیک غرق شده بود. این یک اتفاق بزرگ در تاریخ بود که توانستیم با تجهیزات آن زمان این کشتی را در اعماق اقیانوس کشف کنیم».

داستان بالارد در مورد کشف تایتانیک به همراه داستان‌های نقل شده از افرادی که از تراژدی بزرگ جان سالم به در بردند، در کنار برخی وسایل کشف شده از داخل کشتی تایتانیک در نمایشگاه «نشنال جئوگرافی» به مدت شش ماه تا تاریح ۶ ژانویه ۲۰۱۹ در شهر واشنگتن در معرض دید عموم قرار می‌گیرد.