«از انتشار این کتاب اعلام برائت می‌کنم»
احد علیقلیان از تغییرات متن کتاب «تولد اروپا» توسط ناشر این کتاب انتقاد کرد و گفت: کتابی که با عنوان «تولد اروپا» با ترجمه من منتشر شده، محصول من نیست.
موبنا – این مترجم در این‌باره گفت: کتاب «تولد اروپا» یکی از کتاب‌های مجموعه‌ای ۲۰ جلدی است که پنج ناشر اروپایی آن را به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی منتشر کرده‌اند. سرپرست تالیف این کتاب‌ها ژاک لوگوف فرانسوی است. من این کتاب را سال ۹۱ در سه ماه ترجمه کردم و طبق قراردادی که با انتشارات مینوی خرد بستم، ناشر متعهد شد کتاب را پس از شش ماه منتشر کند. اما این کتاب دو سال در دست یک ویراستار بی‌مسئولیت بود که بعد از دو سال کاری روی آن انجام نداد و کتاب را به ناشر برگرداند. امسال ناشر به من گفت که کتاب آماده است و آن را برای بازبینی به من می‌دهد، اما متاسفانه بدون این‌که کتاب را برای بازبینی به من بدهد آن را چاپ کرد. این در حالی است که کار ما یک کار فرهنگی است و جزو حقوق معنوی ماست که از کم و کیف انتشار کتاب باخبر شویم، که این اتفاق نیفتاد.
او در ادامه اظهار کرد: پس از انتشار، وقتی کتاب به دست من رسید متوجه شدم اتفاقات عجیب و غریبی در متن آن رخ داده است. مثلا در همین اول کتاب و در بخش پیش‌گفتار آمده است: «اروپا همچنان در حال شکل‌گیری است. این هم چالشی بزرگ است و هم چیزی است که تنها با توجه به گذشته می‌توان با آن روبه‌رو شد؛ اروپا بی‌تاریخ طفلی یتیم و غمگین است. دیروز امروز را رقم می‌زند و آثار اقدامات امروز را فردا متوجه می‌شویم. خاطره گذشته نباید ما را از حال غافل کند. اگر این خاطره همراه با شناخت گذشته باشد، می‌تواند به ما کمک کند دوستی‌های جدیدی بسازیم و ما را به راه پیشرفت راهنمایی کند.» این در حالی است که ترجمه من به این شرح بوده است: «اروپا در حال ساختن خود است. امیدی که در دل می‌پروراند سترگ است. این امید آن‌گاه فقط تحقق می‌یابد که اروپا از تاریخ خود آگاه شود. زیرا اروپا بی‌تاریخ یتیمی تاسف‌انگیز خواهد بود. امروز از دل دیروز می‌آید و فردا از دل گذشته پدیدار می‌شود.»
علیقلیان در ادامه با اشاره به چند نمونه دیگر از این‌گونه دگرگونی‌های متن اولیه نسبت به متنی که در حال حاضر به صورت کتاب چاپ شده است، گفت: نمی‌دانم چه فرایندی طی شده است که متنی که من به ناشر داده‌ام با این تغییرات منتشر شده است. هر فرایندی هم در ویراستاری کتاب رخ داده باشد امکان ندارد که از آن چنین ترجمه‌ای بیرون بیاید. ظاهرا ناشر اصرار داشته که متنی را که من ترجمه کرده‌ام در پیش‌گفتار نیاورد. در جای دیگری در صفحه ۱۲ کتاب منتشرشده آمده است: این پاپ‌پیوس دوم… بود که در ذهنش تصوری روشن از اروپا شکل گرفت اما پیش از او هیچ خبری از چنین تصوری نبود این در حالی است که ترجمه من این جمله بود: فقط پاپ پیوس دوم در ذهنش تصور روشنی از اروپا داشت. ساختار این جمله گرته‌برداری از این جمله انگلیسی است.IT WAS POPE PIOUS II WHO…
این مترجم همچین گفت: در متنی که منتشر شده علائم سجاوندی بسیار به بی‌راهه رفته است. من فکر می‌کنم متن ترجمه من از این کتاب را به ویراستار تازه‌کاری داده‌اند و او هم این کتاب را به این شکل درآورده است. البته تازه‌کار و کهنه‌کار ویراستار خیلی مهم نیست؛ این مهم است که متن مایملک ناشر نیست که هر طور دلش خواست آن را تغییر بدهد. من از انتشار این کتاب اعلام برائت می‌کنم و اعلام برائت ذمه می‌کنم.
او با برشمردن تعداد آثار منتشرشده‌اش اظهار کرد: تا به حال هیچ‌کدام از کتاب‌هایم را کسی ویرایش نکرده است، نمی‌دانم این امر حسن است یا عیب. اما تا به حال ۱۸ کتاب منتشر کرده‌ام و از هر جمله کتاب‌هایم دفاع می‌کنم. اما این کتاب را که با نام من در انتشارات مینوی خرد چاپ شده، محصول خود نمی‌دانم.
از احد علیقلیان تا به حال کتاب‌هایی به این شرح منتشر شده است: «عصر اطلاعات» در سه جلد نوشته مانیل کاستلز، «جنایت و مکافات» و «برادران کارامازوف» فئودور داستایوفسکی نشر مرکز، «اروپا از دوران ناپلئون» در دو جلد ترجمه مشترک با خشایار دیهیمی از سوی نشر نی، «تراژدی مردم» در دو جلد نوشته اورلاندو فایجس، «درباره تاریخ روسیه» در دو جلد نشر نی، «زندگی قیصرها» نوشته سوئتونیوس، «دانشنامه جهانی شدن» که اخیرا از سوی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده و بیش از یک‌پنجم مقالات آن را علیقلیان ترجمه کرده است، کتاب «پول» که به تازگی از سوی انتشارات نشر نو منتشر شده است، «اقتصاد خیر و شر» در حال انتشار، «دروغگویی» که سال پیش منتشر شد، کتاب «جهان پس از آمریکا» نوشته فرید زکریا و همچین کتاب «کتاب دموکراسی و توسعه» هر دو انتشارات طرح نو، و «آینده تکنولوژی» انتشارات وزارت امور خارجه.
منبع: ایسنا
