بورس با حرف تكان نمي‌خورد

فرشته بهروزي نيك
اين مطلب را بسياري از تحليلگران بازار سرمايه مي‌گويند. طي روزهاي گذشته شاخص‌ها با در پيش گرفتن روند نزولي ، تابلوي بورس را قرمز پوش كرده‌اند. بورس تهران كه ماه ها منتظر نتايج مذاكرات ايران با1 + 5 بود پس از اعلام حصول توافق بر خلاف انتظار وارد كانال نزولي شد . اين در حالي است كه معمولا بورس با شرايطي رواني به شدت متاثر از اخبار سياسي است. با اين حال بورس تهران که در انتظار، نتیجه دادن مذاکرات هسته ای بود، بعد از انتشار خبر توافق بر خلاف انتظار روند منفی به خود گرفت.  روند نزولی بورس تهران از سه شنبه هفته گذشته آغاز شد و تا آخرین روز معاملاتی هفته جاری ادامه یافت. اين روند نزولي سبب کاهش بازدهی بورس ودرنتيجه زیان 2 درصدی سهامداران در هفته گذشته شد. در مواردي حتي گفته مي‌شود در حال حاضر روند بازار سرمایه مشکوک بوده و سهامداران نباید انتظار رشد در این شرایط را داشته باشند زیرا در حال حاضر موضوع ورود نقدینگی در بازار اثر گذار بوده و دولت نمی داند که بازار سرمایه چقدر می تواند در افکار عمومی موثر باشد. زیرا در شرایط فعلی حمایت خاصی از بازار سرمایه صورت نمی‌گیرد و چون 80 درصد بازیگران بازار دولتی هستند، نگرانی در بازار وجود دارد.بنابراین سهامداران در شرایط فعلی در انتظار تصمیمات سیاسی و اقتصادی هستند تا سرمایه از سوی بانک به سمت بازار حرکت کند زیرا کاهش 2 درصدی سود، عملا تاثیری در حرکت نقدینگی از سوی بانک به بورس نداشت بنابر اين هرچقدر شورای پول و اعتبار نرخ سود بانکی را واقعی‌تر کند عملا رشد بازار سرمایه را به دنبال دارد. در اين مدت تمام سهام‌هايي كه جهت دهنده بازار بوده‌اند مثل گروه بانكي و خودرو سازي همه متعلق به شركت‌هاي دولتي بوده‌اند.  يك تحليلگر بازار سرمايه در اين باره مي‌گويد: در دوران پسا تحريم ساختارهاي اقتصادي به سوي بهبود در سرمايه‌گذاري‌ها پيش خواهد رفت. حميدرضا ميرمعيني در گفت‌و‌گو با «قانون» توضيح مي‌دهد: با توجه به قالب سياست‌گذاري‌هاي جديد دولت بازار سرمايه نيز  به سمت توسعه پيش خواهد رفت  البته به طور قطع يك شبه نمي‌توان ره صد سال رفت. ميرمعيني در ادامه با اشاره به برخورد مجلس با موضوع هسته‌اي و تحريم‌ها تصريح مي‌كند : اوضاع تحريم‌ها هنوز به طور كامل مشخص نشده است وچراكه با وجود همه پيش‌بيني‌هاي مثبت  به تصويب مجلس شوراي اسلامي نرسيده است. همين مسئله ممكن است ترديدهايي را به جا بگذارد كه رفتارها در بورس  وكل‌اقتصاد قدري محافظه كارانه تر شكل بگيرد. به گفته وي در كل اين خوش‌بيني وجود دارد كه اتفاقات مثبت رخ دهد؛  به تبع اين رشد و پيشرفت اقتصادي نيز بازار سرمايه با شكوفايي مواجه خواهد شد.
شكوفايي بورس در گروي لغو تحريم‌ها نبود
در همين حال غلامحسين دواني، تحليلگر ارشد بازار سرمايه روند سرمايه‌گذاري در بورس را نه بر اساس هيجانات كه بر اساس منطق اقتصاد ايران مي‌سنجد و مي‌گويد: لغو تحريم‌ها به تنهايي نخواهد توانست مشكلات بازار سرمايه در ايران را حل و فصل كند. دواني در گفت‌و‌گو با «قانون» عنوان كرد: رشد بازار سرمايه تنها در گروي رشد اقتصادي محقق خواهدشد كه اين امر هم به اراده دولت براي رفع موانع اقتصادي بستگي دارد.
چرا بازار به استقبال اين نشانه‌هاي مثبت نمي‌رود
مير معيني در توضيخ اينكه چرا بازار سرمايه در هفته گذشته سير نزولي به خود گرفته است نيز اظهار مي‌كند: تا زماني كه بازار رشد نكند و درجا بزند افت خواهيم داشت؛  دلايلي كه باعث شد هدايت نقدينگي به سوي بازار صورت نگيرد عدم وجود نقدينگي كافي است. وي براي مصداقي‌تر شدن اين اظهار نظر توضيح مي‌دهد: موضوع آن است كه قبل از توافق هسته‌اي و لغو تحريم‌ها حجم چشمگيري از پول وارد بازار سرمايه ايران شده بود ولي با توجه به عرضه‌هاي سنگيني كه شركت‌هاي توليدي، نهادهاي سرمايه‌گذاري دولتي و سازمان خصوصي‌سازي انجام داده‌اند تقريبا انرژي آن نقدينگي‌ها را گرفتند؛  بعد از توافق انتظار مي‌رفت سيل عظيمي از خريداران پشت سهام‌ها شكل بگيرد و چون اين اتفاق نيفتاد بازار سرمايه مردد شد و همه سرمايه‌گذاران فروشنده شدند. وي تاكيد مي‌كند: بازار سرمايه در حال حاضر نياز به محرك دارد كه به يقين رشد اقتصادي‌است كه اين تحرك را ايجاد خواهد كرد. موضوع ديگر بحث برگزاري شركت‌ها در سال مالي قبل بود كه اين مجامع بسيار ضعيف عمل كرده‌اند.
سرمايه‌هاي بلوكه شده به بورس مي‌روند؟
به اعتقاد اين تحليلگر بازار سرمايه، هيچ رقمي از دارايي‌هاي بلوكه شده وارد بازار سرمايه نخواهد شد اما تنها از يك طريق مي‌تواند تاثير غير مستقيم خود را بر اين بازار نشان دهد، اينكه اين پول‌ها وارد چرخه اقتصاد شده و بدنه مالي دولت را تقويت كند تا شايد دولت دست از سرعرضه‌هاي دولتي در بورس بر دارد.  وي باز هم تصريح مي‌كند : دولت به جاي اينكه محرك در بازار سرمايه ايجاد كند انرژي اين بازار را مي‌گيرد.  وي در بخش ديگري از اظها نظر خود به «قانون» مي‌گويد :  به نظر مي‌رسد دولت هنوز صلاح نديده است كه قيمت‌ها رشد كند. دولت به عنوان بزرگ‌ترين سرمايه‌گذار در بازار سرمايه كشور چالش روند افت و خيز در بازار سرمايه را به‌دست گرفته است.